Linking urban open and green spaces with ecological zones: Aksaray sample

Kentlerin sürdürülebilirliği ve ekolojisinin iyileştirilmesi için en önemli faktörlerden biri açık ve yeşil alanlardır. Türkiye’nin birçok ilinde kentsel gelişmenin ekolojik temelden yoksun olduğu gözlenmektedir. Bu tez çalışmasının amacı, Aksaray ili örnekleminde ekolojik zonlarla kentsel yeşil alanları ilişkilendirmek ve kent yönetimine koruma-geliştirme kökenli farklı bir yaklaşım kazandırabilmektir. Çalışmanın kapsamını Aksaray ilindeki açık ve yeşil alanlar ile ekolojik zonlar teşkil etmektedir. Çalışma kapsamının belirlenmesinde iki temel faktör rol oynamıştır. Bunlardan birincisi İç Anadolu Bölgesinde kavşak konumundaki Aksaray ilinin açık ve yeşil alan politikalarının yetersiz olması ve ikincisi ise; yeşil altyapının oluşturulmasında farklı bir bakış açısı olarak ekolojik alanların ilişkilendirilmesi gerekliliğidir. Aksaray örneklem alanına ait veri tabanının mevcut olması çalışma alanının seçilmesinde etkili olmuştur. Çalışmada; Aksaray ili imar planlarından yararlanılarak mevcut yeşil alan durumu ve peyzaj ekolojisi temelli ekolojik zonlar ArcGIS 10.1 yazılımı kullanılarak sayısallaştırılmıştır. Literatürden yararlanılarak geliştirilen ekolojik zonlar mevcut yeşil alanlarla çakıştırılmıştır. Yapılan analizler sonucunda potansiyel açıdan yüksek, orta ve düşük düzeyde önem arz eden alanlar tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda 1. dereceden önemli arazilerin ekosistem ve biyoçeşitlilik bakımından oldukça zengin alanlar olduğu, 2. dereceden önemli arazilerin biyoçeşitlilik bakımından nispeten daha zayıf olmakla birlikte, düşük düzeyde de olsa işlevsellik barındıran araziler olduğu, 3. dereceden arazilerin ise ekosistem, biyoçeşitlilik ve işlevsellik bakımından en düşük düzeye sahip alanlar olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular yorumlanarak kentsel yeşil altyapının oluşturulmasında ekolojik zonların önemi ortaya konmuş ve kentsel sürdürülebilirlik ve yaşam kalitesi için öneriler getirilmiştir. Bu tez çalışmasının ekolojik faktörler ve yeşil alan ilişkisini konu alan bilimsel çalışmalara katkı sağlayacağı ön görülmektedir.One of the most important factors that contribute to the improvement of sustainability and ecology of cities is the open and green spaces. It has been observed that urban development lacks ecological foundations in many cities of Turkey. The purpose of this thesis is to reveal the relationship between open and green spaces and natural ecological zones in the sample of Aksaray and to gain the city management a different perspective based on preservation and development. The scope of the study comprises of the open and green spaces and ecological zones in Aksaray province. Two major factors played a role while determining the scope of the study. The first factor is the insufficient policies of Aksaray province, whose location is similar to a junction in the Middle Anatolian region, regarding open and green spaces. The second factor is the necessity to take ecological zones into consideration as a different approach in creating a green infrastructure. The existing database regarding the study area of Aksaray province also played a role in determining the study area. The current state of green spaces and the ecological zones based on landscape ecology were were digitized via ArcGIS 10.1 software with the help of the master plans of Aksaray province. Ecological zones that were created based on the relevant literature were overlayed with the green spaces digitized beforehand. As a result of the analyses, areas with high, medium and low potential were identified. As a result of the study, it was concluded that areas of 1st level of importance were found out to be quite rich in terms of ecosystem and biodiversity, areas of 2nd level of importance were found out to have various functions despite having low biodiversity and areas of 3rd level of importance were found out to have lowest level of ecosystem, biodiversity and functionality. The research findings were interpreted and the importance of ecological zones in creating urban green infrastructure was revealed. Also, several suggestions regarding urban sustainability and life quality were developed. It is estimated that this study will contribute to future academic studies on the relationship between ecological factors and green spaces