Üstün yeteneklilerin eğitimi araştırmalarında eğilimler : yöntem bilimsel bir analiz

Türkiye'de giderek üstün yetenekli bireylerin keşfine, yetenek ve zekâ potansiyellerinin ortaya çıkarılmasına ve ilgi alanlarına göre yönlendirilmelerine önem verilmektedir. Bu doğrultuda üstün yeteneklilerin eğitimine yönelik araştırmalar da günümüzde artış göstermektedir. Bu araştırmanın amacı üstün yeteneklilerin eğitimi alanında hazırlanmış olan lisansüstü tezlerin yöntembilim açısından incelenmesidir. Nitel araştırma yaklaşımı doğrultusunda tasarlanan bu araştırmanın çalışma grubunu 2002-2016 yılları arasında Türkiye'deki üniversitelerde hazırlanmış, Ulusal Tez Merkezinde erişime açık olan ve erişim sağlanan 46 lisansüstü tezi oluşturmaktadır. Çalışma grubunun oluşturulmasında nitel araştırma metodolojisine uygun amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan ölçüt örnekleme yöntemine başvurulmuştur. Araştırma verilerinin toplanmasında doküman incelemesinden yararlanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından uzman görüşü alınarak geliştirilen "Bilimsel Yayın Analiz Formu" kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde betimsel içerik analizden yararlanılmış olup; nitel araştırmaya özgü geçerlik ve güvenirlik önlemleri alınmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; 20022016 yılları arasında hazırlanan lisansüstü tezlerin büyük bir çoğunluğunu yüksek lisans tezlerinin oluşturduğu, tezlerin büyük çoğunluğunun nicel araştırma metodolojisine dayalı olup nitel ve karma yönteme dayalı araştırmalara yer verildiği tespit edilmiştir. Tezlerde nicel araştırmalarda çoğunlukla betimsel araştırma deseni, nitel araştırmalarda ise örnek olay ve tarihsel araştırma desenleri kullanıldığı tespit edilmiştir. Araştırmalarda veri toplama tekniği olarak en çok test/ölçekler, görüşme ve gözlem teknikleri kullanılmıştır. Nicel çalışmaların veri analizinde kestirimsel analiz yöntemleri; nitel araştırmalarda ise içerik analizi ön plana çıkmıştırExploration of gifted individuals, revealing their talents and intelligence potentials and directing them according to their interests are increasingly attached importance in Turkey. Accordingly, gifted training-oriented researches is also increasing in our day. The aim of this study is to methodologically analyse the postgraduate theses prepared in the field of education of highly gifted individuals. The study group of this research, designed in compliance with qualitative research approach, has been consisted of 46 postgraduate theses prepared at universities in Turkey between the years 2002 and 2016, open to public, and accessible in the National Thesis Center. Criterion sampling method, which is one of the suitable sampling methods for qualitative research methodology, has been applied in the establishment of the study group. Document review has been used for the collection of the research data. “Scientific Publication Analysis Form” was used in the study, developed by researchers as an instrument for data collection. Descriptive content analysis has been used in the analysis of research data, and validity and the reliability measures specific to qualitative research were taken. According to the results of the research; it has been found that a large number of graduate theses prepared between the years 2002 and 2016 have been constituted by postgraduate theses, and the majority of the theses are based on quantitative research methodology, and include qualitative and mixed method- based researches.It has been determined that descriptive research design was mostly used in quantitative researches, and case studies and historical research designs have been used in qualitative researches in the theses. Mostly the data collection techniques, such as tests / scales, interview and observation techniques have been used in the researches. The methods of predictive analysis came into prominence in the data analysis of quantitative studies; content analysis in the data analysis of qualitative studie