Życie intymne osób niepełnosprawnych po urazie rdzenia kręgowego. Ocena roli fizjoterapeuty w procesie rehabilitacji

The sexuality of disabled men and women is taboo. In Poland, until now, there has never been a sexual rehabilitation program for the disabled after spinal cord injury. The aim of the empirical research carried out was to identify the main barriers associated with active sex life after spinal cord injury and to present the patients’ expectations of their sexual rehabilitation. An important aspect of the study was the question of the physiotherapist’s role insexual rehabilitation. The study included 12 women and 48 men with spinal cord injury. The authors used a questionnaire consisting of 22 questions, which was sent by e­mail to the re­spondents. The research participants most often mentioned these concerns about having an intercourse: psychological barriers and the inability to control their physiological reflexes during sexual contacts. The demand for sexual rehabilita­tion of persons with physical disabilities is very large, and the most expected forms of assistance are: sexual instruction and support in overcoming the fear of involuntary physiological reflexes. However, not all forms of rehabilitation have been positively evaluated by the respondents, for example the services of a stand­in partner have not found acceptance among them.Zagadnienie dotyczące seksualności niepełnosprawnych kobiet i mężczyzn było niezwykle rzadko podejmowane w procesie rehabilitacji i to­warzyszył mu bardzo duży obszar niewiedzy. Rehabilitacja seksualna jest częścią szeroko pojętego procesu rehabilitacji i powrotu do odzyskania miejsca w społe­czeństwie, lecz w Polsce, do chwili obecnej, nie stworzono programu rehabilita­cji seksualnej dla osób niepełnosprawnych po urazie rdzenia kręgowego. Celem zrealizowanych badań empirycznych było rozpoznanie podstawowych barier związanych z podjęciem życia intymnego niepełnosprawnych po urazie rdzenia kręgowego oraz ukazanie oczekiwań tych pacjentów wobec rehabilitacji seksual­nej. Ważnym wątkiem pracy było określenie roli fizjoterapeuty w podejmowaniu elementów rehabilitacji seksualnej w terapii osób niepełnosprawnych po urazie rdzenia kręgowego. Badaniem objęto 12 kobiet i 48 mężczyzn po urazie rdze­nia kręgowego (tetra­ i paraplegicy) korzystających z forów internetowych oraz stron internetowych poświęconych tematyce seksualności osób niepełnospraw­nych. W badaniu zastosowano kwestionariusz autorski składający się z 22 pytań, który wysyłano drogą e­mailową oraz umieszczano na forach internetowych. Najczęściej wskazywane przez uczestników badań obawy związane z podjęciem współżycia to niemożność zapanowania nad odruchami fizjologicznymi w trakcie pożycia intymnego, a także bariery psychologiczne. Zapotrzebowanie na rehabili­tację seksualną osób niepełnosprawnych ruchowo jest bardzo duże, a najbardziej oczekiwanymi formami pomocy są: instruktaż seksualny oraz wsparcie w przeła­mywaniu lęku przed mimowolnymi odruchami fizjologicznymi. Nie wszystkie jednak formy rehabilitacji zostały pozytywnie ocenione przez respondentów, np. usługi partnera zastępczego nie znalazły wśród nich akceptacji