Öz Belirleme Kuramı Perspektifinden Matematik Kaygısı, Motivasyon ve Temel Psikolojik İhtiyaçlar

The purpose of this study is to explore the effects of students’ basic psychological needs on motivational regulations towards mathematics and mathematics anxiety levels. This study was conducted with 440 tenth grade high school students in Bolu who took mathematics courses during the 2010-2011 academic year. Data were collected through Mathematics Anxiety Scale and the Basic Psychological Needs and Academic Self-Regulation Scales which were adapted to Turkish language and mathematics education. According to the regression analyses, the basic psychological needs effected all the dimensions of motivational regulations with a degree of significance. Moreover, the basic psychological needs had an effect of mathematics anxiety which the effect of autonomy was significant. These results indicate that students’ basic psychological needs should be supported in order to encourage them to give autonomous decisions in terms of their motivation towards mathematics and reduce their mathematics anxiety levels.Bu çalışmanın amacı öğrencilerin matematik derslerindeki temel psikolojik ihtiyaçlarının (TPİ) doyumu, matematiğe yönelik motivasyonel düzenlemeleri ve matematik kaygı seviyeleri arasındaki ilişkileri belirlemektir. Çalışmaya 2010-2011 öğretim yılında Bolu il merkezindeki liselerde matematik dersi gören 440 onuncu sınıf öğrencisi katılmıştır. Verilerin toplanmasında Matematik Kaygı Ölçeği ile Türkçeye ve matematik eğitimine uyarlanan Temel Psikolojik İhtiyaçlar ve Akademik Öz-Düzenleme Ölçeklerinden yararlanılmıştır. Analizlere göre TPİ ile matematik kaygısı arasında negatif yönlü korelasyon tespit edilmiştir. Motivasyonel düzenlemelerdeki özerk karar verilmişlik seviyesi arttıkça matematik kaygısı ile olan korelasyon değerlerinin negatif yönde anlamlılaştığı görülürken TPİ ile olan korelasyon değerlerinin pozitif yönde arttığı bulunmuştur. Yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre TPİ’nin motivasyonel düzenleme türleri ve matematik kaygısı için anlamlı yordayıcılar olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgulardan hareketle bireylerin özgür iradeleriyle matematiğe motive olmalarını ve matematik kaygı seviyelerini azaltmalarını sağlamak için, matematik öğretimi sürecinde TPİ’nin desteklenmesinin önemi vurgulanmaktadır