Üst Bilişsel Farkındalık, Zekâ, Problem Çözme Algısı ve Düşünme İhtiyacı Arasındaki Bağlantılar

In this research study, relationships among metacognitive awareness, intelligence, perceived problem solving and need for cognition, and these variables’ influences on metacognition are investigated. The study was conducted on 108 (68 female and 39 male) university students. RSPM, MAI, PSI and NCS were used. Findings show that metacognition, problem solving, and need for cognition are significantly correlated; however, intelligence and each variable are not. Stepwise regression analysis results reveal that intelligence and need for cognition alone cannot predict metacognition; nevertheless the three variables explain 43% of variability in metacognitive level, and each contributes significantly to the variance’s variability. This results, and partial correlation findings, show that every variable is effective at a different level in explaining metacognitive level. However, they also support each other’s influences. Consequently, as intelligence levels of individuals who enjoy complex cognitive activities and believe they can solve personal problems decrease, their metacognitive levels increase.Bu araştırmada üst bilişsel farkındalığın problem çözme algısı, düşünme ihtiyacı ve zekâ ile ilişkisi ve bu üç değişkenin üst biliş üzerindeki etkileri incelenmiştir. Çalışma 108 (68 K; 39 E) üniversite öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Çalışmada ölçüm aracı olarak Raven Progresif Matrisler Testi; Bilişötesi Farkındalık Envanteri; Problem Çözme Envanteri ve Düşünme İhtiyacı Ölçeği kullanılmıştır. Bulgulara göre, üst bilişsel farkındalık, problem çözme algısı ve düşünme ihtiyacı birbiriyle anlamlı düzeyde ilişkilidir. Ancak zekâ ile her üç değişken arasında anlamlı ilişki bulunamamıştır. Aşamalı regresyon analizi sonuçları, zekâ ve düşünme ihtiyacının tek başlarına yordayıcılığının bulunmadığını; üst bilişsel farkındalık düzeyindeki değişkenliğin %43’ünün kişisel problemleri çözme algısı, düşünme ihtiyacı ve zekâ tarafından açıklandığını; her birinin varyanstaki değişkenliğe anlamlı katkılarının olduğunu göstermiştir. Bu bulgu ve hem de kısmi korelasyon bulguları, her bir değişkenin üst bilişsel farkındalık düzeyini açıklamak bakımından farklı düzeylerde etkili olduğu ve birbirlerinin etkilerini destekledikleri şeklinde yorumlanmıştır. Sonuç olarak karmaşık bilişsel etkinliklere ilgi duyan ve kişisel problemlerini etkili bir şekilde çözebildiğini düşünen bireylerin, zekâ düzeyleri azal dıkça üst bilişsel farkındalık düzeyleri yükselmektedir.