Türkçe Ders Kitaplarında Yazınsal Metinleri Okuma-Anlama Etkinliklerinin Öğrenciler Üzerindeki Şiddet Etkisi

Bu çalışmanın amacı, Türkçe ders kitaplarındaki okuma-anlama etkinliklerinin öğrencilerin bireysel ve toplumsal gelişmeleri üzerindeki şiddet etkisini belirlemektir. Karma araştırma yönteminin benimsendiği araştırmada, çalışma grubunu kolay ulaşılabilir durum örneklemesi ile bu durumdan en çok etkilenileceği düşünülen orta çocukluk döneminin (6-12 yaş) sonlarında bulunan, 7. sınıfta öğrenim gören 60 öğrenci oluşturmaktadır. İlk aşamada, nicel yöntemlerden tarama modeli uygulanarak öğrencilerin ders işleme sürecine ilişkin duygularını ve tutumlarını belirlemek amacıyla, Türkçe dersinde bir öykünün işlenmesi sırasında, alanda yapılan çalışmalar ve uzmanlarla görüşmeler sonucu oluşturulan iki sormacayı yanıtlamaları istenmiştir. Yapılan araştırmalar sonucu okuma-anlama sürecinde öğrencilerin en çok ana fikir bulma konusunda zorlandıkları saptandığı için araştırmada özellikle bu nokta üzerine odaklanılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında da ders işleme sürecinde öğrencilerin yaptıkları etkinlikler, nitel yöntemlerden doküman analizi ile çözümlenerek uyaran, ilgi ve katılım kategorileri altında sormacaya verdikleri yanıtlar ile karşılaştırılmıştır. Araştırmanın sonucunda, etkinliklerin öğrencilerin yazınsal metinleri anlama ve yorumlama becerilerini geliştirici yeterlikte olmadığı ve öğrencilerin bireysel gelişim haklarına karşı bir şiddet unsuru oluşturdukları saptanmıştır. The aim of this study is to determine the effect of violence of reading comprehension activities in Turkish textbooks on the personal and social development of students. In this study adopting multi-method research, the sample has been selected via convenience sampling and consists of 60 students at Grade 7, who are at the late of preadolescence stage (between the ages of 6 and 12) and thought to be affected the most in this context. Firstly, the feeling and attitudes of the students have been determined using two questionnaires designed on the basis of the studies in the field and interviews with the authorities as a survey method in a quantitative manner and applied to the students during analysing a short story in the class. The research has been focused on finding main idea as a result of the fact that the researches have showed that students feel the most desperate during this activity. Then, the results of the activities done during reading process by the students have been evaluated using documentary analysis as a qualitive research method and compared to the results of questionnaires under the categories of stimulus, interest and participation. As result of the research it has been found that reading activities constitute a component of violence to the personal development rights as they are not efficient enough for students to improve their comprehension and interpretation skills of literary texts