The Use of Concept Maps in Information Search Process

Kavram haritaları, J. D. Novak ve arkadaşları tarafından Cornell Üniversitesinde gerçekleştirilen bir araştırma programı kapsamında; Ausubel’in anlamlı öğrenme teorisine dayalı olarak geliştirilen öğretme ve öğrenme yöntemlerinden biridir. Kavram haritaları eğitim, sosyal ve doğa bilimlerinde yaygın bir şekilde uygulanmış ve değerlendirilmiş bir teknik olmasının yanı sıra daha pek çok bilim alanını da etkilemiştir. Etkilediği alanlardan biri de kütüphanecilik ve bilgi bilimi alanı olmuştur. Bu makale kapsamında kavram haritalarının sadece öğrencilerin (ilk, orta, lise, üniversite)bilgi arama süreçleri üzerine etkilerine yer verilmiştir.Literatüre göz gezdirdiğimizde kavram haritalarının bilgi arama süreçlerine etkisini inceleyen çalışmalarda; kavram haritalarının öğrencilerin bilgi arama süreçleri boyunca bilgi gereksinimlerini tanımlamalarında, araştırma konularını daraltmalarında (odak geliştirme), bilgiyi bulmalarında, organize etme ve sentezlemelerinde ve araştırma sonuçlarını yazmalarında etkili bir stratejik araç olduğu belirtilmektedir.Bu araştırmada Kavram nedir? Kavram haritası nedir? Kavram haritalarının bilgi arama süreçlerine etkisi nedir? Bilgi arama süreçlerinde kavram haritasından nasıl yararlanılır? gibi soruların yanıtı literatür ve mevcut uygulamalar içinde aranacaktır.Ülkemizde kavram haritalarının kütüphanecilik ve bilgi bilimi alanında kullanılması ile ilgili herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır. Dolayısıyla bu araştırma ile hem eğitim hem de uygulama alanında kavram haritalarından yararlanmanın sağlayabileceği olumlu katkılara dikkat çekilerek; bu konudaki bilincin artırılması hedeflenmektedir.Concept Maps, based on Ausubel’s maningful learning theory and created by J.D. Novak and his collegues during a research program kept at Cornell University, is one of the learning and teaching methods. Concept maps is not only utilized and tested in education, social and natural sciences but found to affect most other sciences. One of these is library and information sciences. The present research focused on only the effects of concept maps on students’ (primary, secondary, high school and university) information search process.Analysing the literature concerning those research mentioning the effects of the concept maps on information search process, concept maps were shown as efficient strategic tool in defining information need, focusing research teme, information retrievel, organizing and synthesizing information and in writing during students’ information search process.The present research answers many questions: What is a concept?; What is a concept map?; How do the concept maps affect information search process ?; How can the concept maps utilized in information search process? by analysing the literature and current applications.Any research concerning the utilization of the concept maps in library and information sciences in Turkey were not found. Present research revealed both the advantages of utilising concept maps in education and its applications aimed to raise its awarness