Optymalizacja warunków kultury in vitro umożliwiających uzyskanie zawiesiny komórkowej maliny (Rubus idaeus L. cv Nawojka)

The purpose of our investigation was to determine appropriate conditions for induction of raspberry (Rubus idaeus cv. Nawojka) cell suspension culture. The established callus culture obtained from leaf explants was used as an inoculum for cell culture initiation. Five combinations of plant growth regulators: 1) 4.0 mg l-1 IAA and 1.0 mg l-1 BAP; 2) 0.25 mg l-1 2,4-D; 3) 0.5 mg l-1 2,4-D; 4) 2.0 mg l-1 NAA and 2.0 mg l-1 BAP; 5) 4.0 mg l-1 NAA and 2.0 mg l-1 BAP, added into modified Murashige and Skoog (1962) medium, were tested in order to get the callus culture suitable for initiation of a cell suspension. The best callus (vigorously growing, healthy and friable) was obtained on the medium supplemented with 4.0 mg l-1 IAA and 1.0 mg l-1 BAP. To find the appropriate culture conditions for dispersing callus tissue in liquid medium into single cells and small aggregates, four combinations of plant hormones (auxins and cytokinins) were tested. The best culture medium for induction of raspberry cv. Nawojka cell suspension appeared to be the one supplemented with 1.0 mg l-1 2,4-D. Also the medium with 8.0 mg l-1 IAA and 1.0 mg l-1 BAP was similarly efficient.Celem prezentowanych badań była optymalizacja warunków kultury in vitro umożliwiających uzyskanie zawiesiny komórkowej maliny (Rubus idaeus L.). Jako inokulum do zainicjowania kultury zawiesinowej zastosowano ustabilizowaną kulturę kalusa uzyskaną z eksplantatów liściowych na zmodyfikowanej pożywce wg Murashige i Skooga (1962). W pierwszym etapie badań testowano 5 kombinacji regulatorów wzrostu (auksyn i cytokinin) dodawanych do pożywki stymulującej powstawanie tkanki kalusowej, w celu uzyskania kultury kalusa odpowiedniej do indukcji zawiesiny komórkowej. Najlepszą tkankę kalusową (szybko mnożącą się, o luźnej strukturze) uzyskano w kombinacji uwzględniającej uzupełnienie pożywki do kultury in vitro auksyną IAA w stężeniu 4,0 mg l-1 oraz cytokininą BAP w stężeniu 1,0 mg l-1 . W drugim etapie badań testowano warunki kultury in vitro umożliwiające odpowiednią dyspersję tkanki kalusowej w płynnej pożywce, skutkującą uzyskaniem populacji pojedynczych komórek oraz małych agregatów komórkowych w hodowli. W tym celu testowano 4 warianty składu pożywki, różniące się rodzajem i stężeniem zastosowanych hormonów roślinnych należących do klasy auksyn i cytokinin. Najlepszy wynik uzyskano w płynnej pożywce uzupełnionej syntetyczną auksyną 2,4-D w stężeniu 1,0 mg l-1, także pożywka zawierająca auksynę IAA w stężeniu 8,0 mg l-1 oraz cytokininę BAP w stężeniu 1,0 mg l-1 dała dobry wynik