Intersubiektywność, rozumienie i porozumienie w epoce nowych mediów i globalizacji

The article concerns contemporary problems of intersubjectivity. It is in intersubjectivity that understanding and agreement are born. Because of the new media and the processes of globalization, rationality, culture, and knowledge can no longer constitute the only foundation for understanding and agreement – since there is no common rationality, culture, and knowledge anymore. In the article, I support a thesis that in the world that is global but, at the same time, fragmentized on a scale unknown in previous media epochs, agreement is much more important than understanding. It isnecessary to agree even without understanding. Thus, one should seek the foundations for agreement in ratiomorphism as well – rather than only in rationality; ratiomorphism is common to all people irrespective of culture, religion, social status, worldview, etc.A “positive” form of ratiomorphism is axiomorphism, in which biologically determined empathy and liking for fellow Homo sapiens socialis et communicans manifests itself. Referring to Konrad Lorenz’s idea, I suggest that Habermas’s communicative rationality should not be so much replaced as complemented by communicative axiomorphism.Artykuł dotyczy współczesnych problemów intersubiektywności. W intersubiektywności rodzi się rozumienie i porozumienie. Nowe media i procesy globalizacji sprawiają, że racjonalność, kultura i wiedza nie mogą stanowić jedynego fundamentu dla rozumienia i porozumienia – nie ma już bowiem wspólnej racjonalności, kultury i wiedzy, które dotychczas stanowiły ich podstawę.W artykule argumentuję na rzecz tezy, że w świecie globalnym, ale jednocześnie rozfragmentaryzowanym na skalę nieznaną we wcześniejszych epokach medialnych, porozumienie jest znacznie istotniejsze niż rozumienie. Trzeba się porozumiewać nawet bez zrozumienia. Dlatego fundamentów porozumienia należy także szukać w racjomorficzności, a nie tylko w racjonalności; racjomorficzność jest wspólna wszystkim ludziom, bez względu na kulturę, religię, status społeczny, światopogląd itd.„Pozytywną” formą racjomorficzności jest aksjomorfizm, w którym ujawnia się biologicznie warunkowana empatia i sympatia wobec przedstawicieli tego samego gatunku – Homo sapiens socialis et communicans. Odwołując się do idei Konrada Lorenza, proponuję, by Habermasowską racjonalność komunikacyjną nie tyle zastąpić, co uzupełnić komunikacyjną aksjomorficznością