Idee wolności i harmonii w pedagogice filozoficznej w epoce rewolucji rosyjskich

Im Artikel wird der historische Zeitraum von der Jahrhundertwende bis zu den 1920er Jahren untersucht, als in Russland der Bürgerkrieg beendet wurde. Eine Zeitlang wurde in der zeitgenössischen Pädagogik eine breite Diskussion über die Grundsätze der freien Erziehung geführt, die an entsprechende philosophische Traditionen und an praktische Leitbilder der Schulorganisation sowohl im Westen als auch in Russland anknüpften. Für manche Denker (L. N. Tolstoi, K. N. Wentzel) verbindet sich die Idee der Freiheit in Theorie und Praxis der Erziehung aufs engste mit der Idee der Harmonie, die als eine gewaltfreie Einheit des individuellen inneren Prinzips mit der Ganzheit der Welt wahrgenommen wird.The historical period primarily considered in the article starts in the late 19th century and finishes in the 1920s when the Civil war in Russia was over. For a certain timespan, the principles of free education rooted in relevant philosophical traditions and expressed in practical models of school organisation both in Russia and in the West were broadly discussed. Some authors, including L.N. Tolstoy and K.N. Wentzel, link the idea of freddom in theory and practice with the idea of harmony, conceived as the peaceful unity of an individual element and the whole universe.Rozważania zawarte w artykule skupiają się na okresie historycznym obejmującym przedział od końca XIX w. do lat dwudziestych XX w., kiedy w Rosji zakończyła się wojna domowa. Przez jakiś czas charakterystycznym dla ówczesnej pedagogiki zjawiskiem była szeroka dyskusja nad zasadami wolnego wychowania, nawiązującymi do pewnych tradycji filozoficznych oraz do wzorców praktycznych (tj. organizacji szkół, zarówno na Zachodzie, jak w Rosji). W niektórych przypadkach (L. N. Tołstoj, K. N. Wentzel) idea wolności – w teorii i praktyce wychowania – wiązała się ściśle z ideą harmonii, rozumianą jako jedność pierwiastka indywidualnego z całością świata