Edukacja seksualna i jej miejsce w procesie edukacyjnym

This article concerns sex education and its place in contemporary society and in education. We discuss the role currently played by the family in the Slovak Republic in bringing up children so as to prepare them for marriage, parenthood and sexual good health. However, practice and research have shown that not every family is adequately prepared for fulfilling this function. The results of demographic, sociological and psychological research highlight an increasing rate of divorce (especially amongst young marriages), a lack of preparedness on the part of young marital partners, a lack of any basic ethical approach to intimate relations, and, last but not least, an astonishingly laid-back approach to their own health. The topic of sex education is also defined in the context of the primary-level marriage and parenthood curriculum in the Slovak Republic (1998), in order to guide students towards a basic knowledge of, and responsible attitude towards, partnership and parenthood, in line with both scientific knowledge and ethical standards. The contents of a primary-level education in respect of marriage and parenthood also include the topic of education in the family, the principles of healthy living, gender equality, the creation and development of human beings, and also the changes in the body of a child in puberty. However, it is always necessary to supplement the lack of information on sexual health in Slovak primary schools, and to develop the social skills of students in order to better prepare them for family life, which is surely no less important than professional training or the life of the individual in society.Istotą artykułu jest określenie miejsca i znaczenia wychowania seksualnego we współczesnym społeczeństwie i procesie wczesnej edukacji dziecka. Podjęto w nim dyskurs na temat wychowania do życia w rodzinie, roli rodzicielstwa i małżeństwa oraz zadań, metod i problemów wychowania seksualnego. Analiza badań empirycznych oraz praktyka edukacyjna wskazują, że nie wszystkie rodziny słowackie są dostatecznie przygotowane do pełnienia tej funkcji. Rodzice nie uświadamiają dzieci, nie poruszają trudnych zagadnień, bojąc się wnikać w głąb problematyki oraz wypełniania tego obowiązku rodzicielskiego. Tematyka wychowania seksualnego i edukacji seksualnej wchodzi w strukturę obowiązującego na Słowacji programu nauczania dla szkół podstawowych. Jej celem jest wyposażenie uczniów w podstawową wiedzę o seksualności w perspektywie biologicznej, psychologicznej i społecznej, dostarczanie informacji na temat planowania rodziny, przygotowanie do dojrzałego rodzicielstwa, uświadomienie celu i sensu seksualności jednostki, identyfikacji i tożsamości płciowej, uwzględnienie różnic indywidualnych, kulturowych i światopoglądowych. Treści kształcenia ukazują seksualność jako pozytywną wartość, dotyczą zdrowego trybu życia, równości płci, poznania typowych problemów i zagrożeń okresu dojrzewania, miłości i jej zagrożeń, ról partnerskich, współpracy z rodzicami, nauczycielami i specjalistami, rozwiązywanie konfliktów i budowania relacji przyjaznych i uczuciowych. Realizacja tych treści wiąże się z uzupełnianiem o nowe, przygotowujące uczniów do życia w rodzinie, rozwijające ich indywidualne umiejętności interpersonalne, kulturowe i społeczne.