EKOLOŠKO OPOREZIVANJE U REPUBLICI SRPSKOJ – STANJE I PERSPEKTIVA

Ekološki porezi kao odraz načela zagađivač-plaća zauzimaju značajno mjesto uokviru mjera ekonomske prirode koje se preduzimaju u cilju zaštite prirodne sredine.Zemlje Evropske unije, čijem priključenju BiH teži, pripadaju vodećim u svijetu kadaje primjena ekoloških poreza u pitanju. Republika Srpska, u čijoj je nadležnosti uokviru BiH zaštita prirodne sredine, u ovom smislu se još uvijek oslanja više naregulatorne a manje na ekonomske mjere. U radu se prevashodno izlažu vrsteekoloških poreza koji su uvedeni u Evropskoj Uniji, analizira se njihov fiskalnikapacitet, te daje kratak pregled koraka koji su od strane nadležnih tijela najavljeni ubudućnosti. Središnji dio rada daje pregled institucionalnog i regulatornog okvira kojise odnosi na zaštitu prirodne sredine u Republici Srpskoj, pri čemu je posebanakcenat stavljen na javne prihode koji se naplaćuju u vezi sa zagađivanjem okoline ieksploatacijom prirodnih resursa. Analizom navedenih instrumenata došli smo dozaključka da ekološka poreska reforma tek predstoji, budući da postojeće instrumente,takse i naknade kao i „ozelenjavanje“ tradicionalnih poreskih oblika, možemoposmatrati samo kao ekološke poreze u širem smislu. Pri ovome treba imati u vidu dase mora ozbiljnije pristupiti statističkom praćenju i statističkom izvještavanju kakoparametara zagađivanja, budući da se kod Pigovijanskih poreza koristi specifičnaporeska osnovica, tako i sredstava koja se prikupe primjenom postojećihinstrumenata. Tek pošto ovaj zahtjev bude ispunjen, može se pristupiti ozbiljnijojanalizi mogućnosti i analizi efekata ekoloških poreza na životnu sredinu i na rasporedukupnog poreskog tereta na pojedinačne ekonomske aktere