Aspek Moral Sajrone Kumpulan Cerkak Tandure Wis Sumilir Anggitane J.F.X. Hoery

Abstrak         Kumpulan cerita cekak kanthi irah-irahan Tandure Wis Sumilir anggitane J.F.X. Hoery iki sejatine wis nate dimuat ing majalah-majalah basa Jawa kang terbit taun 1971 nganti 2007. Sanajan crita-crita iki awujud fiktif ananging saperangan didhasari saka pengalaman pribadhine pangripta. Ing panliten iki panulis munjerake ngenani aspek moral kang ana sajrone kumpulan cerkak Tandure Wis Sumilir iki amarga ing kumpulan cerkak iki akeh nggambarake ngenani moral kang ana sajrone panguripan. Unsur kasebut bakal diandharake kanthi tintingan struktural lan teori moralitas supaya tliti anggone mangerteni aspek moral kang kinandhut sajrone crita.                 Adhedhasar andharan mau, prakara kang bakal dianalisis ing panliten iki yaiku: (1) Kepriye gambaran aspek moral kang ana sajrone kumpulan cerkak Tandure Wis Sumilir anggitane J.F.X. Hoery? (2) Kepriye amanat kang ana sajrone kumpulan cerkak Tadure Wis Sumilir  anggitane J.F.X. Hoery? (3) Kepriye pigunane kumpulan cerkak Tandure Wis Sumilir  anggitane J.F.X. Hoery?                 Panliten iki nduweni ancas yaiku: (1) Ngandharake aspek moral kang ana sajrone kumpulan cerkak Tandure Wis Sumilir  anggitane J.F.X. Hoery (2) Ngandharake  amanat kang ana sajrone kumpulan cerkak Tandure Wis Sumilir anggitane J.F.X. Hoery (3) Ngandharake pigunane kumpulan cerkak Tandure Wis Sumilir anggitane J.F.X. Hoery. Panliten iki kalebu panliten dheskriptif kualitatif. Sumber data panliten yaiku kumpulan cerkak Tandure Wis Sumilir anggitane J.F.X. Hoery cacah 20. Data ing panliten iki yaiku tetembungan, ukara kang ana ing kumpulan cerkak Tandure Wis Sumilir kang nuduhake aspek moral. Landhasan teori kanggo nganalisis dhata ing panliten nggunakake tintingan structural, salaras karo gagasane Teeuw ngenani analisis struktur kang nengenake unsur kang onjo (2003:108). Bisa didudut yen ing kumpulan cerkak Tandure Wis Sumilir anggitane J.F.X. Hoery iki ngandhut aspek moral kayata tansah sabar, nduweni rasa welas asih, nduweni sipat tanggung jawab, nduweni sipat enthengan, amanah, syukur, sugih pangapura lan nduweni unggah-ungguh. Dene amanat kang kinandhut sajrone kumpulan cerkak Tandure Wis Sumilir ing antarane supaya manungsa urip ing donya iki kudu tansah eling marang Gusti Alloh. Sekabehing pacoban urip iki minangka sarana nguji iman supaya kita tansah sabar lan iklas nglakoni urip. Saliyane iku kanggo nuduhake yen manungsa urip ing bebrayan iku mbutuhake liyan kanthi mangkono bakal tuwuh rasa kepengin tetulung marang liyan.       Kata Kunci: aspek moral, amana