Samstarf opinberu háskólanna á Íslandi: Samstarfsnet eða samráðsvettvangur?

Undanfarin ár og áratugi hafa orðið miklar breytingar í opinberri stjórnsýslu. Sífellt algengara er að opinberar stofnanir nýti sér samstarf og tengsl við úrlausn þeirra verkefna og stefnumála sem þeim eru falin. Í þessari rannsókn er sjónum beint að tengslanetum í opinberri stjórnsýslu á Íslandi, nánar tiltekið tengslaneti innan opinbera háskólakerfisins. Stjórnun með tengslanetum hjá hinu opinbera krefst nálgunar og hæfni sem er ólík því sem gerist í hefðbundinni opinberri stjórnsýslu. Markmiðið með rannsókninni er að skoða hvað einkennir samstarfsnet opinberra háskóla á Íslandi í fræðilegu samhengi út frá greiningarramma um þróun tengslaneta í opinberri stjórnsýslu. Út frá þeirri greiningu eru svo markmið menntamálaráðherra með stofnun samstarfsnetsins skoðuð og að hve miklu leyti þessi markmið hafi náð fram að ganga. Eftir efnahagshrunið á Íslandi haustið 2008 þurftu íslensk stjórnvöld að fara í markvissa fjárhagslega endurskipulagningu og var menntakerfið þar ekki undanskilið. Menntamálaráðherra setti á fót sérfræðingahópa sem skiluðu tillögum að framtíðarfyrirkomulagi íslenska háskólakerfisins og upp úr því fæddist stefna menntamálaráðherra fyrir opinbera háskóla sem birt var árið 2010. Í kjölfarið var unnið að stofnun samstarfsnets opinberra háskóla. Helstu niðurstöður rannsóknarinnar eru að samstarfsnet opinberra háskóla hafi mörg einkenni tengslaneta í opinberri stjórnsýslu eins og þau hafa þróast. Hins vegar hefur samstarfsnetið aldrei verið formlega sett á fót og starfar enn sem verkefnisstjórn sem ráðherra skipaði þegar verkefninu var ýtt úr vör árið 2010. Niðurstöðurnar gefa til kynna að það skorti skýra stefnumótun um hvert markmið slíks samstarfsnets á að vera og að nauðsynlegt sé að fara í ítarlega skoðun á þeim verkefnum sem hafa farið í gegnum samstarfsnetið og meta árangurinn af starfinu áður en lengra er haldið. Niðurstöður þessarar rannsóknar kalla því í raun á frekari rannsóknir á starfi samstarfsnets opinberra háskóla.Public administration has gone through many changes during the last years and even decades. It is becoming more and more common for public institutions to utilise cooperation and connections with other institutions or parties when solving public policies and projects they are assigned. This thesis examines governance networks in public administration in Iceland, the Icelandic public university system. Governing by networks within the public sector demands a different approach and different administrative skills than that of traditional public administration. The objective of the thesis is to examine the main characteristics of The Network of Public Universities in Iceland from the theoretical perspective and analysis of the development of governance networks in public administration. In analysing the characteristics of the network the thesis looks at the objectives of the Icelandic minister of education she initially set in motion the foundation of the network with the intent to find out to what extent the objectives where realised. After the economic collapse of 2008 in Iceland, the Icelandic government was forced to undergo a massive financial restructioring and the higher education system was not excluded from that. To that end, the minister of education formed groups of specialists to put forward suggestions for the future structure of the Icelandic higher education system. These suggestions were the basis of a new policy for public universities in Iceland, published by the minister of education in 2010. Following the minister´s new policy the minister and public universities started working towards the establishment of the Network of Public Universities in Iceland. The main conclusions of the thesis are that the Network of Public Universities does have many of the characteristics of governance networks in public administration. But the Network was however never oficially established and still works in the form of a project management board appointed by the minister in 2010. The conclustions indicate that clear strategic planning of the objectives of such a Network is lacking and that it is necessary to examine the work of the Network to asess the performance of the Network before going further. The conclusions of this thesis therefore call for further examining the Network of Public Universities in Iceland, measure the performance and set new objectives for the future