Sjálfræði aldraðra við lífslok: Hindranir og hlutverk hjúkrunarfræðinga í umræðu við aldraða skjólstæðinga um meðferðarmarkmið

Öldruðum einstaklingum með langvinn veikindi fer fjölgandi með auknum framförum í læknavísindum. Fólk lifir lengur með langvinna sjúkdóma og fleiri aldraðir einstaklingar krefjast aukinnar heilbrigðisþjónustu. Virðing fyrir sjálfræði aldraðra er forsenda þess að aldraðir einstaklingar séu þátttakendur í eigin meðferð. Áætlun um meðferðarmarkmið krefst persónulegra og opinna samræðna milli sjúklings og meðferðaraðila. Það er ferli sem ekki er hægt að ljúka í einum samræðum. Fáir aldraðir hafa lokið við gerð meðferðarmarkmiða og eru meðferðaróskir við lífslok því oftast ókunnar. Tilgangur þessarar fræðilegu samantektar var að skoða hvaða viðmið hafa verið sett um meðferðarmarkmið aldraðra, hvaða hindranir eru í vegi fyrir því að meðferðarmarkmið séu rædd og hvaða hæfni hjúkrunarfræðingar þurfa að búa yfir til að geta átt slíkar samræður á árangursríkan hátt. Fræðilega samantekin byggir á heimildaleit úr rafrænu gagnagrunnum PubMed og CINAHL. Markmiðið er að stuðla að opinni umræðu um meðferðarmarkmið og undirstrika mikilvægi þess að meðferðaróskir sjúklinga séu skráðar í tíma. Samkvæmt niðurstöðum samantektarinnar vilja flestir gera áætlun um meðferðarmarkið en raunveruleikinn er sá að fáir gera slíka áætlun. Einstaklingar vilja frekar gera áætlun um meðferðarmarkmið þegar þeir eru við góða heilsu og færir um að taka slíkar ákvarðanir. Raunin er hinsvegar sú að flestir gera áætlun um meðferðarmarkmið þegar þeir eru alvarlega veikir. Flestir vilja ræða meðferðarmarkmið við fjölskyldumeðlimi en telja engu að síður að heilbrigðisstarfsmenn eigi að hefja slíkar umræður. Ýmsar hindranir eru í vegi fyrir því að meðferðarmarkmið eru ekki rædd, ýmist frá heilbrigðisstarfsfólki, sjúklingi sjálfum eða fjölskyldu. Hindranir líkt og samskiptaerfiðleikar, skortur á þekkingu og óheppileg tímasetning eru meðal þeirra hindranna sem standa í vegi fyrir opinni umræðu um meðferðarmarkmið. Hjúkrunarfræðingar verða að vera hæfir til að eiga í opnum og heiðarlegum samræðum við skjólstæðinga og virða trú þeirra og viðhorf. Hjúkrunarfræðingar eru í nánum tengslum við sjúklinga sína og geta því spilað stóran þátt í því að hvetja sjúklinga til að gera áætlun um meðferðarmarkmið. Álykta má að mikilvægt sé að hjúkrunarfræðingar hafi kunnáttu til að ræða um meðferðarmarkmið. Hafi sjúklingar lokið við gerð á áætlun um meðferðarmarkmið auðveldar það heilbrigðisstarfsfólki að veita sjúklingi bestu mögulegu meðferð samkvæmt hans eigin óskum. Lykilorð: áætlun um meðferðarmarkmið, lífsskrá, hjúkrun, sjálfræði, umönnun við lífslok