Sjálfsmat grunnskóla - hvati eða kvöð? : viðhorf skólastjórnenda og kennara til sjálfsmats

Verkefnið er opið nemendum og starfsfólki Háskólans á AkureyriEftirfarandi ritgerð er unnin sem lokaverkefni til B.Ed. – prófs við kennaradeild Háskólans á Akureyri vorið 2004. Lokaverkefnið skiptist í megindráttum í tvo hluta. Fyrri hlutinn er fræðileg umfjöllun um mat á skólastarfi og sjálfsmat í grunnskólum á Íslandi. Síðari hlutinn fjallar um rannsókn sem gerð var um viðhorf til sjálfsmats grunnskóla. Rannsóknin var eigindleg og náði til þriggja skóla sem voru ólíkir hvað varðar stærð og umhverfi. Tekin voru viðtöl við stjórnendur skólanna og einn kennara af hverju stig skólanna. Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna viðhorf skólastjórnenda og kennara til sjálfsmats grunnskóla og hvort viðmælendur litu á sjálfsmat sem hvata til umbóta eða kvöð fyrir þá sem starfsmenn. Kannað var hvort tengsl væru milli viðhorfa skólastjórnenda og kennara, og hvort stærð og umhverfi skólanna væru áhrifaþættir varðandi viðhorf til sjálfsmats. Einnig var kannað hvort skólarnir nýttu sér fyrirliggjandi gögn við sjálfsmatsvinnuna í einhverjum mæli. Meginniðurstaða er sú að almennt virðist ríkja jákvætt viðhorf meðal kennara og skólastjóra til sjálfsmats sem slíks og það talið geta verið hvati til umbóta. Hins vegar virðist almennt vera neikvætt viðhorf gagnvart sjálfsmatsvinnunni sem slíkri og virðist hún vera kvöð á starfsfólki. Tengsl virðast vera milli viðhorfa skólastjórnenda og kennara í hverjum skóla. Stærð og umhverfi skólanna virðist hafa áhrif á viðhorf til sjálfsmats og einn skólanna virðist nýta sér fyrirliggjandi gögn í markvissum mæli við sjálfsmat. Skortur virðist vera á ráðgjöf varðandi sjálfsmat og ekki virðist vera litið á sjálfsmat grunnskóla sem eðlilegan þátt af faglegu skólastarfi. Rannsakendur telja að aukin ráðgjöf, markviss og jákvæð forysta ásamt styðjandi stofnanabragi séu meginforsendur þess að sjálfsmat geti orðið eðlilegur þáttur faglegs skólastarfs í skólunum þremur og að starfendarannsóknir geti verið hagnýt leið við sjálfsmat í skólunum