Mat á líðan barna á samfelldum kvarða: 3-6 ára

Það er mikil þörf á stöðluðum atferlislista hér á landi, sem skoðar með áreiðanlegum hætti líðan ungra barna. Ef frávik finnast er mikilvægt að geta gripið inn í eins fljótt og hægt er, svo vandamálið verði ekki stærra þegar börnin verða eldri. Mælitækið, sem hér er notað, er nýr atferlislisti (CEAS; Children‘s Emotional Adjustment Scale) sem var prófaður í fyrsta skipti fyrir börn á leikskólaaldri, þriggja til sex ára. Listinn samanstendur af bæði eldri atriðum og nýjum, sem talin eru henta þessum aldurshópi vel. Listinn beinist að líðan barna almennt og metur líðanina á vídd. Bæði styrkur og vandi barna er því metinn með þessum lista. Einnig var atferlislisti fyrir styrk og vanda (SDQ; The Strengths and Difficulties Questionnaire) notaður til samanburðar, en hann metur bæði veikleika og styrkleika barna á breiðu aldursbili. Þátttakendur voru 277 mæður barna í leikskólum á aldrinum þriggja til sex ára. Þær fengu kvarðann sendan með tölvupósti og svöruðu honum á netinu. Úrtakinu var skipt í tvennt við úrvinnslu niðurstaðna. Fyrra úrtakið (N=127) var notað til atriðagreiningar og seinna úrtakið (N=150) var svo þáttagreint. Niðurstöður sýndu að atriðin voru normaldreifð og innihéldu enga skekkju. Þáttagreining listans benti til þriggja þátta; skaplyndi, framfærni og geðstilling. Þættirnir þrír voru skýrir, með trausta byggingu. Áreiðanleiki þáttanna var á bilinu 0,86-0,95. Þessar niðurstöður benda til að hægt sé að nota listann áfram í framtíðinni til þess að meta líðan ungra barna. Til þess að meta réttmæti listans betur þarf að leggja hann aftur fyrir stærra úrtak.There is great need for a standardized behavioral checklist in Iceland, which can reliably examine children‘s behavior and psychological well being. If any deviations are found, it is important to intervene as soon as possible, to prevent the problem escalating as the child gets older. The instrument is a new behavioral checklist (CEAS; Children‘s Emotional Adjustment Scale), tested for the first time, for pre-school children aged three to six years old. The list consists of both old and new items, which are considered age appropriate. The list should ideally be able to measure children‘s feelings as a whole, on a continuous scale. Children‘s strengths and weaknesses are therefore both measured with this list. A scale measuring both strengths and weaknesses (SDQ; The Strengths and Difficulties Questionnaire) was also used for comparison, as it explores behavioral abnormalities in children within a broad age range. Participants were 277 mothers of preschool children aged three to six years old. They received the scale in an e-mail and answered the questionaire online. The data set was divided into two parts. The first sample (N=127) was used for item analysis, and the second sample (N=150) was used for factor analysis. The results showed that the items were normally distributed and contained no skewness. The factor analysis suggested three factors were present; temper control, social assertiveness and anxiety control. The three factors were clear and with solid factor structure. The reliability ranged between 0,86-0,95. These results indicate it is possible to use this list in the future to assess children‘s deviations at this young age. To assess the validity further, it is important to test the list again using a larger sample