Samræming fyrirtækjaskatta á vettvangi ESB : sameiginlegur evrópskur fyrirtækjaskattstofn og áhrif hans innan EES/EFTA-ríkjanna

Viðfangsefni ritgerðarinnar er að fjalla um samræmingu fyrirtækjaskatta á vettvangi ESB og þau áhrif sem slík samræming hefur innan EES/EFTA-ríkjanna. Sérstaklega er fjallað um frumvörp framkvæmdastjórnarinnar til tilskipana um sameiginlegan evrópskan fyrirtækjaskattstofn (e. CCCTB) sem er líklega bæði metnaðarfyllsta og umdeildasta verkefni sem framkvæmdastjórnarinnar hefur ráðist í á sviði beinna skatta. Umfjölluninni er skipt upp í sjö kafla. Í fyrsta kafla er umfjöllunarefni ritgerðarinnar afmarkað og varpað fram rannsóknarspurningunni; hvaða áhrif gæti CCCTB haft innan EES/EFTA ríkjanna? Í öðrum kafla er í stuttu máli fjallað um helstu einkenni ESB og innri markaðarins, auk helstu markmiða EES-samningsins. Í þriðja kafla er fjallað um valdheimildir ESB á sviði skattamála. Þar er einnig fjallað um með hvaða hætti og að hve miklu leyti beinir skattar hafa þegar verið samræmdir á vettvangi ESB og hvernig sú samræming hefur áhrif innan EES/EFTA-ríkjanna. Í fjórða kafla er fjallað um fyrri tilraunir framkvæmdastjórnarinnar til að koma á samræmingu fyrirtækjaskatta og hvernig stefna framkvæmdastjórnarinnar hefur þróast í átt að CCCTB. Fimmti kafli inniheldur ítarlega umfjöllun um CCCTB frumvarpið frá árinu 2011. Þar er jafnframt gert grein fyrir seinni tilraun framkvæmdastjórnarinnar til að koma á CCCTB, en í október 2016 lagði framkvæmdastjórnin fram ný og betrumbætt frumvörp þess efnis að CCCTB kerfið yrði innleitt í tveimur þrepum. Í sjötta kafla er leitast við að rannsaka hvaða áhrif þessi nýja nálgun CCCTB kæmi til með að hafa innan EES/EFTA-ríkjanna. Er þá annars vegar kannað hvernig frumvörpin samræmast ákvæðum fyrirliggjandi tvísköttunarsamninga, en hins vegar hvort að fjórfrelsisákvæði EES-samningsins geti komið til skoðunar. Sjöundi og síðasti kaflinn inniheldur samantekt og helstu niðurstöður.The thesis topic is the harmonization of corporate taxes in the European Union and the effect of such harmonization within the EEA/EFTA states. The commission’s proposals on a Common Consolidated Corporate Tax Base (CCCTB), which is probably the most challenging and contentious initiatives that the Commission has ever launched in the field of direct taxation, is the main point of discussion. The thesis subject is delimited in the first chapter, which includes the following thesis statement: what effect might the CCCTB have within the EEA/EFTA states? The second chapter provides for a short overview of the European Union’s special legal nature, the internal market and the main objectives of the EEA-agreement. The Union competences in the field of direct taxation are discussed in the third chapter. The level of integration of corporate taxes already reached is additionally discussed, and how such harmonization has affected the EEA/EFTA-states. The fourth chapter provides for a brief diachronic overview of earlier Commission initiatives in the area of company taxation, which led to the proposal of the CCCTB. Chapter five includes a detailed review of the 2011 CCCTB proposal and the 2016 re-launch of the CCCTB. In chapter six, the author seeks to examine how the re-launched CCCTB might have an effect within EEA/EFTA states. The problems of the relationship between the CCCTB and double tax conventions are examined, as well as the possible restriction of free movement rights. The seventh and final chapter includes a summary and the main conclusions