Fen ve Teknoloji Öğretmenlerinin Fen Deneylerinin Açıklık Düzeyine İlişkin Görüşleri

Fen deneyleri, öğrencilerin fen kavramlarını öğrenmelerini ve bilimsel süreç becerilerini geliştirmelerini sağlayan etkili bir yöntemdir. Bu nedenle Fen ve Teknoloji dersi öğretmenlerinin deneydeki problem, yöntem ve sonuç-yorum bölümlerinin öğrenciye önceden verilme düzeyi yani açıklık düzeyinin önemiyle ilgili görüşlerinin ortaya çıkarılması önemlidir. Bu araştırmanın amacı, Fen ve Teknoloji dersi öğretmenlerinin fen deneylerinin açıklık düzeyine ilişkin görüşlerini araştırmaktır. Araştırmaya üç farklı ilden toplam 118 Fen ve Teknoloji dersi öğretmeni katılmıştır. Veri toplama aracı olarak; “Fen Deneylerinin Açıklık Düzeyi Anketi” ve “Fen Deneylerinin Açıklık Düzeyi Hakkında Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu” kullanılmıştır. Anketin her maddesi için “katılıyorum”, “kararsızım” ve “katılmıyorum” kategorilerine verilen yanıtların yüzde ve frekans dağılımı incelenmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme formundan elde edilen nitel veriler ise betimsel ve içerik analiz ile incelenmiştir. Sonuçlar, öğretmenlerin “kılavuzlu araştırma” türü deneye uygun olduğunu yani problemin ve yöntem bölümünün deneyden önce öğrenciye verilmesi gerektiği, deneyin sonucuna ise öğrencinin ulaşması gerektiği görüşüne sahip olduklarını göstermektedir. Öğretmenlerin deneylerin açıklık düzeyi hakkındaki tercihlerini öğrenci düzeyi, süre, sınıf mevcudu ve laboratuvarın fiziksel koşulları etkileyebilmektedir. Araştırmanın sonuçlarına dayalı olarak, öğretmenlerin farklı açıklık düzeyindeki deneyler hakkında bilgilerini becerilerini geliştirmek ve karşılaşacakları sorunları çözmelerine yardımcı olmak için hizmet içi eğitim kurslarının düzenlenmesi önerilmektedir. Ayrıca öğretmenlerin öğrenme ve öğretme hakkındaki görüşleri ile deneyler hakkındaki görüşlerinin ilişkisi araştırılabilir.Anahtar Kelimeler: fen laboratuvarı, fen deneyleri, açıklık düzeyi, fen öğretmen