Friðhelgi einkalífs barna. Upplýsingagjöf um einkahagi barna innan opinberra stofnanna

Við lifum á upplýsingaöld þar sem krafan um friðhelgi einkalífs hefur aukist verulega í samfélaginu. Friðhelgi einkalífs eru mikilvæg grundvallarmannréttindi sem nýtur verndar 71. gr. stjórnarskrá Íslands (hér eftir skammstöfuð stjskr.) og felst í því að einstaklingur njóti friðar um einkahagi sína. Eins og fullorðnir hafa börn rétt á friðhelgi einkalífs og eru þau sjálfstæðir einstaklingar með eigin réttindi samkvæmt Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna. Hinsvegar eru börn ekki með sama rétt og fullorðnir að því leiti að þau ráða yfir sér sjálf og geta ekki tekið ákvarðanir í eigin málefnum og þurfa því foreldrar eða umsjónaraðilar að taka ákvarðanir fyrir þau. Margskonar persónuupplýsingar um börn eru til innan opinberra stofnanna t.d. í skóla- og heilbrigðiskerfinu. Persónuupplýsingar barna geta verið viðkvæmar og vandmeðfarnar. Börn eru í annari stöðu en fullorðnir, því þau eiga erfitt með að gæta mannréttinda sinna sem eru misjöfn eftir aðstæðum t.d. í tengslum við aldur og þroska barnanna. Í ljósi þess að friðhelgi einkalífs barna er að finna víða í löggjöf vekur það upp spurningu hvort börn hafi rétt á aðgangi að slíkum upplýsingum varðandi þau sjálf og hvort ákvæði íslenskra og alþjóðlegra laga veiti vernd gegn slíkri ógnun friðhelgi einkalífs barna. Leitast verður við að varpa ljósi á hver réttindi barna til friðhelgi einkalífs sem og hvernig upplýsingagjöf um einkahagi þeirra er verndað innan opinberra stofnanna. Er nauðsynlegt að skrá allar upplýsingar um börn? Fyrir hverja eru þessi gögn? Hvað verður um þau? Fjallað verður um inntak reglunnar um friðhelgi einkalífs og farið verður yfir íslensk lög sem hana varðar og athugað hvort réttur barna sé nægilega tryggður í íslenskum lögum. Stuðst verður við ákvæði Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna og réttarstöðu hans á Íslandi. Þá verður sérstaklega skoðuð 16. gr. Barnasáttmálans um friðhelgi einkalífs barna en sú grein á að tryggja að friðhelgi einkalífs barna sé vernduð undir öllum kringumstæðum. Í framhaldi verður fjallað um upplýsingagjöf varðandi einkahagi barna í skóla- og heilbrigðiskerfinu. Þar verður leitað svara um hvort vegið sé að friðhelgi einkalífs barna með því að skrá viðkvæmar persónuupplýsingar um þau innan opinberra stofnanna