Staða og líðan flóttafólks: Áskoranir félagsráðgjafa í vinnu með flóttafólki

Fjöldi flóttafólks í heiminum hefur aldrei verið eins mikill og hafa umsóknir um alþjóðlega vernd á Íslandi aukist meðfram því. Málaflokkur flóttafólks er þar af leiðandi orðinn meira áberandi og í kjölfarið hefur lagafrumvarp um ný útlendingalög litið dagsins ljós með ítarlegri löggjöf varðandi flóttafólk og einstaklinga í leit að alþjóðlegri vernd. Flóttafólk er hópur í viðkvæmri stöðu sem þarf að takast á við fjölmargar áskoranir fyrir flótta, á flótta og þegar komið er á áfangastað. Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna er með þrönga skilgreiningu á því hverjir eiga möguleika á alþjóðlegri vernd og er ekki horft til þeirra fjölmörgu áskorana sem flóttafólk þarf að takast á við þegar alþjóðleg vernd er veitt. Flóttafólk lendir í ýmsum áföllum sem getur leitt til áfallastreituröskunar og annarra geðsjúkdóma og gegna því félagsráðgjafar mikilvægri vinnu í félagslegum og sálrænum stuðningi við flóttafólk. Félagsráðgjafar eru í lykilhlutverki í samstarfi við annað fagfólk og vinna með heildarsýn að leiðarljósi sem hjálpar þeim að tengja flóttafólk við þær bjargir sem það þarfnast, ásamt því að hafa tileinkað sér vinnulíkön sem hjálpa þeim við vinnu sína. Áskoranirnar sem félagsráðgjafar standa frammi fyrir eru þó margar. Takmörkuð réttindi flóttafólks og úrræðaleysi getur reynst félagsráðgjöfum erfitt fyrir og hamlað getu þeirra til þess að koma til móts við þarfir flóttafólks, ekki síst vegna lagaumhverfisins sem reynist flókið og takmarkaðs fjármagns sem sett er í þennan málaflokk. Félagsráðgjafar verða jafnframt fyrir áhrifum vegna áfalla sem flóttafólk hefur lent í sem skilar sér í neikvæðri andlega líðan. Streita, hömluð samskipti vegna tungumálaörðugleika og fjölþætt vandamál sem flóttafólk upplifir gerir vinnu félagsráðgjafa krefjandi. Ljóst er að úrbóta er þörf til að vinna með flóttafólki fari fram með sem bestum hætti og til að vernda félagsráðgjafa í starfi sínu