Menkul Kıymet Borsalarında Büyük Fiyat Değişimleri :Borsa İstanbul Üzerine Bir Uygulama

The financial literature suggests that it is not possible to obtain abnormal returns in the stock market, and that the market is self-correcting after large price changes in the market. However, from the 1980s, behavioural finance approaches which are rapidly attracted attention have been put forward. According to these approaches, it can be predicted, in certain cases, where market will move. The aim of this study is to examine the response of stocks traded in the BIST to large price changes. In this context, daily data of stocks traded between January 1, 2000 and December 31, 2015 were used and tested by event study method. As a result of the research using the market return model, it is determined that there is an overreaction after positive large price changes and that price continuation exists as a result of negative price changes. In addition, there were anticipatory trade or information breaches before both large and small price changes. In other words, it has been determined that it is possible to obtain an abnormal return in BIST after large price changes.KABUL VE ONAY…………………………………………………………….……..i BİLDİRİM……………………………………………………………………….……ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI……………..….…..iii TEŞEKKÜR …........................………………………………………………….....iv ÖZET………………………………………………………………………………....v ABSTRACT……………………………………………………………………….....vi İÇİNDEKİLER……………………………………………………………..…….....vii KISALTMALAR DİZİNİ …….............…………………….………………….….x TABLOLAR DİZİNİ ……………………………………………………................xii ŞEKİLLER DİZİNİ ………………………………………………………..............xiii GİRİŞ……………………………………………………………………………….1 BİRİNCİ BÖLÜM BORSA İSTANBUL……..……………………..……...7 1.1. PAY PİYASASI ………………………………………………………..8 1.2. BORÇLANMA ARAÇLARI PİYASASI …………………………....13 1.2.1. Kesin Alım Satım Pazarı…………………………..…………..14 1.2.2. Repo - Ters Repo Pazarı…………………………………….....14 1.2.3. Bankalararası Repo - Ters Repo Pazarı………………….....….14 1.2.4. Menkul Kıymet Tercihli Repo Pazarı……………………….....15 1.2.5. Pay Senetleri Repo Pazarı………………………………….......15 1.2.6. Pazarlıklı Repo İşlemleri Pazarı……………………………......15 1.2.7. Nitelikli Yatırımcıya İhraç Pazarı………………………….......15 1.2.8. Uluslararası Tahvil Pazarı…………………………………......15 1.3. VADELİ İŞLEM VE OPSİYON PİYASASI………………………....17 1.4. KIYMETLİ MADENLER VE KIYMETLİ TAŞLAR PİYASASI....18 1.5.DÖNEM SONU VERİLER………………………………………….....19 İKİNCİ BÖLÜM LİTERATÜR..….………………………………………...24 2.1. ABD ÜZERİNE YAPILAN ÇALIŞMALAR………………………....24 2.2. BAŞKA BORSALARDAN LİTERATÜR…………………………….29 2.3. GELŞMEKTE OLAN BORSALARDAN LİTERATÜR. …………...33 2.4. TÜRKİYE’DEKİ ARAŞTIRMALAR………………………………....37 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM OLAY ÇALIŞMASI YÖNTEMİ VE TEORİK ALTYAPISI ……………………………………………………………..………..42 3.1.OLAY ÇALIŞMASI YÖNTEMİ KULLANILAN ARAŞTIRMALAR…………………………………………………………..43 3.2.OLAY ÇALIŞMASI YÖNTEMİNDE ADIMLAR…………................48 3.3. NORMAL GETİRİYİ ÖLÇMEK İÇİN KULLANILAN MODELLER..……………………………………………………………….51 3.4. VERI SETİ VE ÇALIŞMANIN MODELİ……………………………54 3.4.1. Veri……………………………………………………………..54 3.4.2. Kullanılan Model…………………………………………….....55 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM BULGULAR……………………………………….59 4.1. POZİTİF FİYAT DEĞİŞMELER……………………………………..59 4.1.1. %10 ve %12,5 Artışlar…………………………………………59 4.1.2. %15 ve %17,5 Artışlar…………………………………………61 4.2. NEGATİF FİYAT DEĞİŞMELER……………………………………62 4.2.1. %10 ve %12,5 Düşüşler……………………………………….62 4.2.2. %15 ve %17,5 Düşüşler…………………………………….....64 SONUÇ VE ÖNERİLER ……………………………………….………….....67 KAYNAKÇA………………………………………………………………………..68 EKLER……………………………………………………………………………...80Finansal edebiyatta borsalarda anormal getiri elde etmek mümkün olmadığını, piyasada büyük fiyat değişmeler sonrası piyasa kendi kendini düzelttiği öne sürülmüştür. Ancak, 1980’li yıllarından itibaren hızla ilgi çeken davranışsal finans yaklaşımları ortaya konulmuştur. Bu yaklaşımlara göre belirli durumlarda piyasaların ne yönde hareket edeceği öngörülebilecektir. Bu çalışmanın amacı, BİST’te işlem gören hisse senetlerin büyük fiyat değişimlerine karşı tepkisini incelemektir. Bu bağlamda, 1 Ocak 2000 – 31 Aralık 2015 tarihleri arasında işlem gören hisse senetlerin günlük verileri kullanılmış ve olay çalışması yöntemi ile test edilmiştir. Piyasa getiri modeli kullanılan araştırma sonucunda pozitif büyük fiyat değişmeler sonrası aşırı tepki oluştuğunu, negatif fiyat değişimleri sonucunda da fiyat devamlılığının var olduğu saptanmıştır. Ayrıca, hem pozitif hem negatif büyük fiyat değişimleri öncesi beklentisel ticaret ya da bilgi sızması bulunmuştur. Söz konusu, BİST’te büyük fiyat değişimleri sonrası anormal getiri elde etmenin mümkün olduğu tespit edilmiştir