Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Yaşayan Kadınların Suç Mağduriyeti Korkusu

In this research, the level of fear of crime and the variables which stimulate fear of crime of women who are older than 18, TRNC citizen and live in TRNC, are examined. While this research analyze the fear of crime of women in TRNC collaterally with litarature, it also aims to evaluate the fear of crime of women in terms of victimization model, disorder model, social control model and effects of media. A questionnaire which were reformed by the researcher were applied to 366 women who were older than 18 and TRNC citizen in Lefkoşa, Girne, Mağusa, Güzelyurt and İskele which are five districts of TRNC. According to results of this research, while the level of fear of crime of women living in TRNC found as mid-level, the maximum level of fear of crime of women is felt in Nicosia and Famagusta. In these areas, the variable that affects fear of crime mostly is found as physical and social disorders in terms of disorder model. In Girne which is the second biggest city of TRNC, the points of disorder scale are lower on the contrary to Nicosia and Famagusta. Furthermore, in this research it is found that age does not affect fear of crime of women. Also, direct and indirect victimization which are two of the most important variables in literatüre, do not have any effect on this sample group’s fear of crime. Media does not affect fear of crime of women in TRNC, too.İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY i BİLDİRİM ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iii ETİK BEYAN iv TEŞEKKÜR v ÖZET vi ABSTRACT vii İÇİNDEKİLER viii TABLOLAR DİZİNİ ix ŞEKİLLER DİZİNİ x GİRİŞ 1 Araştırmanın Konusu 3 Araştırmacının Amacı 9 Araştırmanın Önemi 10 1. ARAŞTIRMANIN METODOLOJİSİ 12 1.1. Araştırma Modeli 12 1.2. Evren ve Örneklem 12 1.3. Veri Toplama Tekniği 13 1.3.1.Kapsam Geçerliliği 15 1.3.2. Yapı Geçerliliği 15 1.3.2.1. Açımlayıcı Faktör Analizi 16 1.3.2.2. Doğrulayıcı Faktör Analizi 21 1.3.3. Güvenilirlik 23 1.4. Veri Toplama Tekniğine İlişkin Bilgiler 24 1.5. Araştırma Problem Cümlesi 26 1.5.1. Alt Problem Cümleleri 26 1.6. Araştırma Süreci 27 1.6.1.Araştırma Alanları 27 1.6.2. Araştırma Sürecinde Karşılaşılan Güçlükler ve Araştırmanın Sınırlılıkları 28 2. KAVRAMSAL ÇERÇEVE 30 2.1. Suç Kavramı 30 2.2. Suç Mağduriyeti Korkusu 34 2.3. İlgili Literatür Ve Kullanılan Kavramlar 39 2.4. Kadının Suç Mağduriyeti 55 3. KURAMSAL ÇERÇEVE 58 3.1. Düzensizlik Modeli 58 3.2. Sosyal Kontrol Modeli 61 3.3. Mağduriyet Modeli 63 3.3.1. Dolaylı Mağduriyet 64 3.3.2. Doğrudan Mağduriyet 65 3.4. Medyanın Etkisi Modeli 67 4. KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ’NDE SUÇ OLGUSU 70 5. BULGULAR 74 5.1. Verilerin Toplanması 74 5.2. Verilerin İstatistiksel Analizi 74 5.3. Tanıtıcı Özellikler 76 5.4. Kadınların Suç Oranlarına İlişkin Görüşler, Haber Kaynakları Ve Suç Mağduriyeti Yaşama Durumları 79 5.5. Kadınların Suç Mağduriyeti Korkuları 84 5.5.1. Birinci Alt Probleme İlişkin Bulgular: Kadınların Tanıtıcı Özelliklerine Göre Suç Mağduriyeti Korkuları 85 5.5.2 İkinci Alt Probleme İlişkin Bulgular: Kadınların Medya Takip Sıklığına Göre Suç Mağduriyeti Korkuları 97 5.5.3.Üçüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular: Kadınların Doğrudan Ve Dolaylı Olarak Suç Mağduriyeti Yaşama Durumlarına Göre Suç Mağduriyeti Korkuları 100 5.5.4. Dördüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular: Kadınların Sosyal Kontrol- Risk-Medya Ve Suç Mağduriyeti Korkusu, Suç Mağduriyeti Korkusu, Düzensizlik Ve Sosyal Entegrasyon Ölçeklerine Ait Görüşleri Arasındaki İlişkiler 104 5.5.5. Beşinci Alt Probleme İlişkin Bulgular: Kadınların Sosyal Kontrol- Risk-Medya Ve Suç Mağduriyeti Korkusu Düzensizlik Ve Sosyal Entegrasyon Ölçeklerinden Aldıkları Puanların Suç Mağduriyeti Korkusu Ölçeği Puanlarını Yordamasına İlişkin Sonuçları 106 6. DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 108 KAYNAKÇA 118 EK-1: GÖRÜŞME FORMU 124 EK-2: ORİJİNALLİK RAPORU 129 EK-3: ETİK KURUL İZNİ 131Bu araştırmada Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yaşayan KKTC vatandaşı 18 yaş üstü kadınların suç mağduriyeti korku düzeylerinin tespit edilmesi ve suç mağduriyeti korkusunu tetikleyen değişkenler incelenmiştir. Bu çalışma KKTC’de yaşayan kadınlarda suç mağduriyeti korkusunu genel olarak literatürle paralel şekilde incelemekle beraber, kadınlarda suç mağduriyeti korkusunu mağduriyet modeli, düzensizlik modeli, sosyal kontrol modeli ve medyanın etkileri açısından değerlendirmeyi amaçlamaktadır Lefkoşa, Girne, Mağusa, Güzelyurt ve İskele olmak üzere KKTC’nin beş ilçesinde yaşayan KKTC vatandaşı 18 yaş üstü 366 kişilik kadın örneklem grubuna araştırmacı tarafından geliştirilen görüşme formu uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre KKTC’de yaşayan kadınlarda suç mağduriyeti korku düzeyi orta seviyede görülmekle birlikte bu korku en fazla Lefkoşa ve Gazi Mağusa bölgelerinde hissedilmektedir. Bu iki bölgede suç mağduriyet korkusuna en fazla etki eden faktörün düzensizlik modeline göre fiziksel ve sosyal düzensizlikler olduğu görülmüştür. KKTC’nin en büyük ikinci ili olan Girne’de ise Lefkoşa ve Gazi Mağusa’nın aksine düzensizlik ölçeğine bağlı elde edilen puanlar daha az çıkmıştır. Çalışmada ayrıca yaş değişkeninin suç mağduriyeti korkusuna bir etkisi olmadığı görülmüştür. Literatürde en önemli değişkenler olarak sayılan doğrudan ve dolaylı mağduriyetin de bu örneklem grubunun suç mağduriyeti üzerinde herhangi bir etkisi olmadığı saptanmıştır. Medyanın da yine suç mağduriyeti korkusu üzerinde bir etkisi olmadığı gözlenmiştir