Karaciğer Metastazlarinda Düşük Dozlu Perfüzyon BT'nin Değişkenliği ve Tekrarlanabilirliği

Hepatic perfusion CT enabling qualitative and quantitative assessment of the regional and global tumoral perfusion, have been used increasingly in recent years. However quite variability of the parameter measurements obtained by the hepatic perfusion CT leads and forces radiologists to make researches on this issue. The most important handicap for hepatic perfusion CT as the other perfusion CT examinations is the high radiation doses. With these backround knowledge the aim of this study is to determine the intra- and interobserver agreement on the perfusion measurements of very low dose hepatic perfusion CT. For this purpose 53 perfusion CT examinations were performed from 22 patients with liver metastasis from various primary cancers. Perfusion CT images obtained with a dual-source 64-row multidetector CT scanner (Definition, Siemens Medical Systems; Erlangen, Germany) in adaptive 4D spiral mode without breath-holding. Obtained perfusion parameters were prospectively analyzed by two different readers independently twice. The least variable parameters between the readers were BF and BV. There was no statistically significant diffence with these measurements. However, permeability, ALP, PVP and HPI were quite variable between readers and between reads. The effective doses of all perfusion CT studies were 2,9 mSv. Very low dose hepatic perfusion CT can be utilized for assessing therapy response in cancer patients requiring multiple recurrent perfusion examinations. However for reliable clinical applications very low dose hepatic perfusion CT should be addressed and interpreted carefully in deciding response to the therapy. Nevertheless if perfusion CT is performed for assessing therapy response, BF and BV measurements seem to be more appropriate for deciding positive or negative response.Tümör dokusunun bölgesel ve global perfüzyonunu kalitatif ve kantitatif olarak değerlendirme olanağı sağlayan karaciğer perfüzyon BT tetkiki son yıllarda giderek artan bir sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır. Ancak elde edilen parametrelere ait ölçümlerin tekrarlanabilir olup olmadığı ve farklı değerlendiriciler arasında ölçümlerin çok değişkenlik gösterebilmesi bu konuya yönelik araştırma yapılarak bu noktanın açıklığa kavuşturulmasını gerektirmiştir. Ayrıca diğer perfüzyon BT tetkiklerinde olduğu gibi karaciğer perfüzyon BT için de en önemli sorun yüksek radyasyon dozlarıdır. Bu bilgilerden yola çıkılarak, bu çalışmanın amacı çok düşük efektif doz ile yapılan karaciğer perfüzyon BT incelemesine ait parametre ölçümlerinin farklı okuyucular arasındaki ve okuyucuların kendi içlerindeki uyumluluğunu (değişkenliğini) ve tekrarlanabilirliğini araştırmaktır. Bu amaçla adaptif 4 boyutlu spiral modda çift tüplü 64 dedektörlü birinci jenerasyon BT cihazı (Definition, Siemens Medical Systems; Erlangen, Germany) kullanılarak karaciğer metastazı saptanan ve kemoterapi almamış 22 hastaya kemoterapi öncesi ve sonrası nefes tutturulmaksızın 53 adet perfüzyon BT tetkiki yapıldı. Elde edilen perfüzyon parametrelerine ait ölçümler iki farklı radyolog tarafından özgün bir yazılım eşliğinde birbirlerinden bağımsız olarak ikişer kez yapıldı. Radyologlar arasında ve kendi içlerindeki ölçümlerde en az değişkenlik gösteren parametreler BF ve BV idi. Bu değerler için istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı. Permeabilite, ALP, PVP ve HPI parametreleri ise çok fazla değişkenlik göstermekteydi. Yapılan tüm karaciğer perfüzyon BT tetkiklerine ait efektif doz 2,9 mSv idi. Çok düşük dozda yapılan karaciğer perfüzyon BT tetkiki tedaviye yanıt değerlendirme amacıyla tekrarlayan perfüzyon incelemeleri gerektiren kanser hastalarında kullanılabilir. Ancak güvenli klinik uygulama için, çok düşük doz karaciğer pBT, terapötik yanıtın değerlendirilmesinde üzerinde düşünülmesi ve dikkatli yorumlanması gereken bir yöntemdir. Yine de tedaviye yanıtı değerlendirmek amacıyla pBT yapılacaksa pozitif ya da negatif yanıt kararı verilirken BF ve BV değerlerinin kullanılması daha uygun gözükmektedir