Türkiye'de Çağdaş Görsel Sanat Piyasasının Dinamikleri Üzerine Nitel Bir Araştırma

In this research, the social dynamics of the formation of the contemporary art market in the 21st century of Turkey is discussed. In this respect, the role of the artist and the art market actors in the social relations network, which is necessary for gaining the status of artwork by focusing on the field of visual arts, is evaluated. In this context, the aim of this thesis is to investigate and analyze the role of the structure, agency, and object (artwork) in the process of determining the value of the artwork. In this respect, the theoretical and conceptual approaches of George Dickie, Pierre Bourdieu, Paul DiMaggio, Luc Boltanski & Eve Chiapello, Luc Boltanski & Arnaud Esquerre have been used. In addition, instead of focusing only on one of the agency, the focus was on both the artist and the curator. In addition, in the process of producing artwork and determining its value, the other actors of the artworld public, as well as the effects and roles of galleries, collectors, auction houses, art critics and art writers were also analyzed. In this study, it was conducted in-depth interviews with twenty five artists and curators who were related with the large family group's (or their holdings) non-profit arts institutions or foundations that they have in supporting contemporary art events in Turkey. As a result of the findings obtained in this research, “value creating agency” and “artistic community” concepts have been formed.Bu araştırmada 21. yüzyıl Türkiye’sinde çağdaş sanat piyasasının oluşumunun toplumsal dinamikleri ele alınmaktadır. Bu doğrultuda görsel sanatlar alanına odaklanılarak bir sanat eserinin sanat eseri statüsünü kazanması için gerekli olan toplumsal ilişkiler ağı içerisinde sanatçının ve sanat piyasası aktörlerinin rolü değerlendirilmektedir. Bu bağlamda bu tezin amacı, sanat eserinin değerinin belirlenmesi sürecinde hem yapı hem fail hem de nesnenin (sanat eseri) rolünün araştırılarak analiz edilmesidir. Bu araştırmada, yapı, fail ve nesneyi (sanat eseri) analiz etmeyi mümkün kılan farklı kuramsal ve kavramsal perspektiflerden yararlanılmıştır. Bu doğrultuda George Dickie, Pierre Bourdieu, Paul DiMaggio, Luc Boltanski&Eve Chiapello, Luc Boltanski&Arnaud Esquerre’in kuramsal ve kavramsal yaklaşımlarından yararlanılmıştır. Ayrıca, faillerin de sadece birine odaklanmak yerine hem sanatçıya hem de küratöre odaklanılmıştır. Bundan başka, sanat eserinin üretilmesi ve değerinin belirlenmesi sürecinde sanat dünyası kamusunun diğer aktörleri olarak galerici, koleksiyoncu, müzayede evleri, sanat eleştirmenleri ve yazarlarının etkileri ve rolleri de analiz edilmiştir. Bu araştırmada, Türkiye’de çağdaş sanat etkinliklerini destekleyen büyük aile gruplarının (veya holdinglerin) kâr amacı gütmeyen sanat kurumları veya vakıflarıyla ilişkili sanat etkinliklerinde yer alan sanatçı ve küratörlerden oluşan toplam yirmi beş kişiyle derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Bu araştırmada elde edilen bulgular neticesinde “değer yaratıcı özne” ve “sanatsal cemaatleşme” kavramları oluşturulmuştur