Helikopter Ebeveyn Sahibi Y Kuşağının, İş ve Yaşam Tatmini Üzerine Sosyolojik Bir Analiz

This research aims to uncover the behaviors of helicopter parents from middle and upper-middle class, the difference of these behaviors from other types of parents, and the results of these behaviors in the context of happiness and life satisfaction of their children on their adult life. Analysis has been performed on parenting attitudes and its relations with the problems in family life, work life and social life. Qualitative research method and phenomenology design was applied in this research. 12 participants were interviewed in dept and questions were asked in order to reveal the attitudes of their parents and their own lives. As the result of the analysis conducted on the interviews, it was found that the Y generation with helicopter parents do not find themselves successful, cannot set goals with self-realization purposes, and are not satisfied with their work lives and lives in general. The 7 women and 5 men who participated in our research have been educated in the most prestigious institutions on their parents will. Their education has been supported by various trainings and courses. However it was found that their life standards and conditions do not fulfil their expectations. It was found, as a result that, the protective attitudes and competitive ambitions of the helicopter parents have positive effects on the academic success of their children but have negative socio-psychological impacts.KABUL VE ONAY i BİLDİRİM ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iii ETİK BEYAN iv TEŞEKKÜR v ÖZET vi ABSTRACT vii İÇİNDEKİLER viii KISALTMALAR DİZİNİ xi ŞEKİLLER DİZİNİ xii TABLOLAR DİZİNİ xiii GİRİŞ 1 1. BÖLÜM: ARAŞTIRMANIN KAPSAMI VE YÖNTEMİ 5 1.1. ARAŞTIRMANIN KONUSU, AMACI VE ÖNEMİ 5 1.1.1. Araştırmanın Konusu 5 1.1.2 Araştırmanın Amacı ve Önemi 7 1.1.3. Araştırmanın Problem Cümleleri 10 1.2. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ 10 1.2.1. Araştırmanın Veri Toplama Aracı 12 1.2.2. Araştırmanın Veri Toplama Süreci 13 1.2.3. Katılımcılar 14 1.2.4. Araştırmanın Veri Değerlendirme Süreci 15 2. BÖLÜM: ARAŞTIRMANIN KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ 19 2.1. AİLE KAVRAMI VE EBEVEYN TİPLERİ 19 2.1.1. Aile Kavramı 19 2.1.2 Ailenin İşlevi 21 2.1.3. Ebeveyn Tipi ve Önemi 24 2.1.4. Helikopter Ebeveyn 27 2.2. NESİL KAVRAMI 30 2.2.1. Bebek Patlaması 31 2.2.2. X Nesli 33 2.2.3. Y Nesli 34 2.3. SERMAYE KAVRAMI 36 2.4. HABİTUS KAVRAMI 38 2.5. ANOMİ KAVRAMI VE YABANCILAŞMA KAVRAMI 39 2.6. SOSYAL İYİ OLMA HALİ (REFAH) 44 2.7. YAŞAM MEMNUNİYETİ 47 2.8. KENDİNİ GERÇEKLEŞTİRME 47 3. BÖLÜM: ARAŞTIRMANIN KURAMSAL ÇERÇEVESİ 49 3.1. DEMOGRAFİK GEÇİŞ KURAMI 49 3.2. SOSYAL KİMLİK KURAMLARI 51 3.2.1. Kimlik İnşa Kuramı 51 3.2.2. Dramaturji Kuramı 52 3.3.3. Sosyal Kimlik Kuramı 55 3.3. MOTİVASYON KURAMI 57 3.4. ÖZ-BELİRLENİM KURAMI 59 4. BÖLÜM BULGULAR VE VERİLERİN ANALİZİ 63 4.1. KATILIMCILARIN GENEL ÖZELLİKLERİ 63 4.1.1. Helikopter Ebeveyn Kavramı Bağlamında Katılımcıların Analizi 66 4.1.1.1. Ebeveynlerin Katılımcılara Yönelik Davranışları 66 4.1.1.2. Ebeveynlerin Problem Çözme ile İlgili Davranışları 69 4.1.1.3. Ebeveynlerin Katılımcıların Sosyal Yaşamına Dair Davranışları 71 4.1.1.4. Ebeveynlerin Kişisel Özgürlük Alanına Dair Davranışları 72 4.1.1.5. Ebeveynlerin Kültürel Sermaye Birikimine Dair Davranışları 74 4.1.1.6. Okul Seçimi Konusunda Ebeveyn Davranış ve Tutumu 76 4.1.1.7. Katılımcıların Yaşam Memnuniyeti Üzerine Düşünceleri 78 4.1.1.8. Katılımcıların Alkol ve Uyuşturucu Kullanımına Dair Düşünceleri 79 4.1.1.9. Ebeveyn ve Katılımcıların Ahlaki Davranış ve Yönelimleri 81 4.1.1.10. Katılımcıların Tüketim Kalıpları 84 4.1.1.11. Katılımcıların Teknoloji Kullanımına Dair Düşünceleri 86 4.1.1.12. Ev Yaşamındaki Sorumluluk Dağılımı 87 4.2. ARAŞTIRMA PROBLEMLERİ ÇERÇEVESİNDE VERİLERİN ANALİZİ 89 4.2.1. Aidiyet Problemleri 89 4.2.1.1. İşe Dair Aidiyet Sorunlarının Nedenleri Ve Başa Çıkma Yöntemleri 89 4.2.1.2. Eşe Dair Aidiyet Sorunlarının Nedenleri Ve Başa Çıkma Yöntemleri 93 4.2.1.3. Ülkeye ve Topluma Dair Aidiyet Sorunları, Nedenleri ve Başa Çıkma Yöntemleri 95 4.2.1.4. Sosyal Çevreye Karşı Hissedilen Aidiyet Duygusu 100 4.2.1.5. Eğitim Kurumuna Dair Aidiyet Sorunları, Nedenleri ve Başa Çıkma Yöntemleri 103 4.3. YAŞAM BECERİSİ VE PROBLEM ÇÖZME 109 4.3.1. Yaşamda Karşılaşılan Sorunlar Ve Başa Çıkma Yöntemleri 109 4.4. MUTLULUK VE KENDİNİ GERÇEKLEŞTİRME 113 4.4.1. Kendini Gerçekleştirme Algısı 113 4.4.2. Hedef Belirleyebilme Ve Hedefe Ulaşma Becerisi 116 4.5. SORUMLULUK ALMA 119 4.5.1. Eş ile Yaşamda Sorumluluk Alma Davranışı 119 4.5.2. Aileye Dair Sorumluluk Alma Konusundaki Davranış ve Tutumlar 120 4.5.3. Ülkeye Dair Sorumluluk Alma Konusunda Yaşanan Sorunlar Ve Başa Çıkma Yöntemleri 123 4.5.4. Geleceğe Dair Planlar ve Sorumluluk Alma Konusunda Yaşanan Sorunlar Ve Başa Çıkma Yöntemleri 126 4.5.5. İş Hayatında Sorumluluk Alma 128 4.6. İLETİŞİM KURMA SORUNLARI VE BAŞA ÇIKMA YÖNTEMLERİ 129 4.6.1. Aile Fertleri İle Yaşanan İletişim Problemleri 129 4.6.2. Sosyal Çevre ile İletişim Yöntem ve Tercihleri 131 4.6.3. İş Hayatında Yaşanan İletişim Problemleri 135 SONUÇ VE DEĞERLENDİRME 137 KAYNAKÇA 149 EK-1. GÖRÜŞME SORULARI 159 EK-2. ETİK KURUL İZNİ 163 EK-3. TEZ ORJİNALLİK RAPOR 164Bu araştırma orta ve orta-üst sosyo-ekonomik düzey helikopter ebeveynlerin çocuklarına yönelik davranış ve tutumlarını, bu ebeveynlerin davranışlarının yetiştirdikleri çocukların yetişkinlik yaşamındaki mutluluk ve yaşamdan memnuniyetleri bağlamındaki sonuçlarını araştırmayı amaçlamaktadır. Araştırmada ebeveyn davranış ve tutumları, aile, iş, sosyal yaşamdaki problemler bağlamında incelemeler yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi ve olgu-bilim deseni kullanılmıştır. 12 katılımcı ile derinlemesine mülakat yapılmıştır ve ebeveynlerinin davranış ve tutumları ve kendi yaşamları konusundaki düşüncelerini öğrenmek üzere sorular sorulmuştur. Görüşme analizleri sonucunda helikopter ebeveyn sahibi Y kuşağının kendini başarılı bulmadığı, kendini gerçekleştirme yönünde hedefler koyamadığı, iş yaşamından ve genel anlamıyla yaşamlarından tatmin olmadığı bulunmuştur. Araştırmaya katılan 7 kadın ve 5 erkek aileleri tarafından prestijli bulunan eğitim kurumlarında öğrenim görmüştür. Eğitimleri pek çok farklı kurs ve eğitimlerle desteklenmiştir. Ancak yaşam standart ve şartlarının kişilerin beklentilerini karşılamadığı görülmüştür. Helikopter ebeveynlerin koruyucu ve rekabetçi davranış ve tutumlarının akademik başarı konusunda olumlu etkileri olduğu ancak sosyo-psikolojik yönden olumsuz etkilerinin daha çoğunlukta olduğu sonucuna varılmıştır