Şizofreni Hastalarının Sosyal Işlevsellikleri ve Hastalara Bakım Veren Yakınlarının Bakım Yükü

This descriptive study was carried out to determine the social functionality levels of the schizophrenic patients, the burden experienced by their caregivers. The universe comprised of 130 caregivers selected from the Ankara, Gazi, Hacettepe University Hospitals, Atatürk and Dışkapı Yıldırım Beyazıt Training and Research Hospitals, Yenimahalle State Hospital, and the Schizophrenic Patients and Relatives Solidarity Society. For data collection “Patient and Caregiver Identification Form”, “Zarit Caregiver Burden Scale” and “Schizophrenic Patients Functional Recovery Scale” were used. For the normality assumption in data evaluation, the Shapiro-Wilks test, for the significance difference between two means, and one way variance analysis, and for correlation Pearson Correlation Coefficient Test were used. The study results revealed that caregivers’ burden level was medium relatives (55.80±15.90), and the patients’ social functionality was also medium (49.96±16.34), and there was a negative medium level correlation between the social functionality average points of the patients and the average burden points of the caregiver patient relatives. It was determined that there was statistically important difference between points according to age, education and employment status of the patients, job of working patients, regular drug use and medical visits, caregiver age, civil status, relation with the patient, employment and income level, number of family members, time spent with the patient, knowledge about disease, existence of other mentally ill patients in the family, society membership and regular attendance to family education sessions. Education and employment of patients, regular drug use and medical visits, substance addicttion and substance type caused statistically important difference between social functionalty levels of patients. In light of these results, psychiatric nurses one suggested to plan necessary psychosocial interventions to diminish burden levels of caregivers and psychosocial skill training sessions to improve social functionality levels of patients.Araştırma, şizofreni hastalarının sosyal işlevsellik düzeylerini, bakım veren yakınlarının yük duygusunu ve aralarındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemi Ankara, Gazi, Hacettepe Üniversite Hastanesi, Atatürk ve Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenimahalle Devlet Hastanesi, Şizofreni Hasta ve Yakınları Dayanışma Derneği’nden seçilen 130 hasta yakını ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak “Hasta ve Bakım Verenlerin Tanıtıcı Özellikleri Bilgi Formu”, “Zarit Bakıcı Yük Ölçeği” ve “Şizofreni Hastalarında İşlevsel İyileşme Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde normallik varsayımı için Shapiro Wilk, iki ortalama arasında farkın anlamlılık testi ve tek yönlü varyans analizi, sosyal işlevsellik ve yük duygusu arasındaki korelasyona bakmak için Pearson Korelasyon Katsayısı testi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; hastalara bakım veren yakınlarının orta düzeyde (55.80±15.90) yük duygusuna sahip olduğu, hastaların sosyal işlevselliklerinin orta düzeyde (49.96±16.34) olduğu ve hastaların sosyal işlevsellik puan ortalamaları ile bakım veren hasta yakınlarının yük puan ortalamaları arasında negatif yönde orta düzeyde bir ilişki olduğu bulunmuştur. Hastalarının yaşı, eğitim ve çalışma durumu, çalışan hastaların işi, ilaçlarını düzenli kullanma ve kontrollerine düzenli gelme durumu, bakım verenlerin yaşı, medeni durumu, hastaya yakınlık, çalışma ve gelir durumu, evde yaşayan kişi sayısı, hasta ile geçirilen zaman, hastalığı bilme, yakınlarında başka ruhsal hastalığı olan birey varlığı, dernek üyesi olma ya da aile eğitimlerine katılma durumuna göre bakım verenin yük duygusunda anlamlı farklılıklar olduğu saptanmıştır. Hastaların eğitim ve çalışma durumu, ilaçlarını düzenli kullanma ve kontrollerine düzenli gelme durumu, madde kullanımı ve kullanılan madde türünün sosyal işlevsellik puanlarında anlamlı farklılığa neden olduğu saptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda, psikiyatri hemşirelerinin bakım verenlerin yaşadıkları yük duygusunu azaltmak için gerekli psikososyal müdahaleleri ve hastaların sosyal işlevsellik düzeylerini arttıracak psikososyal beceri eğitimlerini planlamaları önerilmiştir