Sıçanlarda Maternal Diyetle Fruktoz Alımının Fetüse Etkilerinin Bazı Lipit Parametreleri ve Lipogenez Açısından İncelenmesi

The aim of this study was to examine the effects of high fructose intake during preconception, throughout pregnancy and lactation on some lipid parameters and insulin level in the plasma, triglyceride accumulation in the liver and total body fat accumulation of both the mother rats and pups. Therefore, this study was carried out on Sprague Dawley strain, virgin female rats (n=10). After a two- week wash out period rats were divided into two groups. The fructose with a concentration of 0.2 g/mL (20% w/v) in water was administered to the first group and the same amount of maltodextrin was administered to the other group. After a 12-week dietary manipulation period the rats were mated for pregnancy. The dietary manipulation continued in the same way during pregnancy and lactation periods. At the end of lactation period, blood and issues were isolated from the rats and animals were immediately sacrificed. As a result, it was found that there were no differences on chow intake while water intake of maltodextrin group was higher (p=0.016). Body weights, plasma and liver trygliceride levels, plasma free fatty acids of both mothers and pups were found similar. Plasma insülin levels were significantly different in the mothers and pups (p=0.049 and p= 0.005, respectively). Total body fats of mothers in the fructose group were higher (p=0.029) but there was no difference in total body fats of pups between the two groups. Consequently, it was found that high fructose intake elevated plasma insülin level and total body fat and high fructose intake with maternal diet elevated plasma insülin levels. In conclusion, this study showed that to reduce the risk of chronic diseases such as type II diabetes mellitus and obesity in the later life of children, fructose intake in preconception, pregnancy and lactation periods might be restricted.Bu çalışmanın amacı gebelik öncesi, sırası ve laktasyon dönemlerinde maternal diyetle fazla miktarda fruktoz alımının hem anne hem de yavru sıçanlarda bazı kan ve karaciğer lipit parametrelerine, insülin ve vücutta yağlanma miktarına etkisini incelemektir. Çalışmaya 10 adet Sprague Dawley cinsi, dişi, virjin sıçan dahil edilerek iki gruba ayrılmıştır. Birinci gruba 0.2 g/ml (%20 w/v) olacak şekilde fruktoz, ikinci gruba da aynı miktarda maltodekstrin verilmiştir. Belirtilen şekilde 12 hafta beslenen sıçanların gebe kalmaları sağlanmıştır. Sıçanlar gebelik ve laktasyon dönemlerinde aynı şekilde beslenmeye devam etmiş, laktasyon döneminin sonunda ötanazi uygulanarak kan ve doku izolasyonu yapılmıştır. Çalışma sonucunda sıçanların yem tüketimleri açısından gruplar arasında fark bulunmazken sadece gebelik öncesi dönemdeki su tüketimleri maltodekstrin grubunda daha yüksek bulunmuştur (p=0.016). Hem anne hem yavru sıçanlarda vücut ağırlıkları, plazma ve karaciğer trigliserit miktarları, plazma toplam serbest yağ asitleri miktarlarının gruplar arasında farklılık göstermemiştir. Plazma insülin düzeyleri fruktoz grubundaki anne sıçanlarda ve yavrularında daha yüksek olduğu saptanmıştır (sırasıyla; p=0.049, p= 0.005). Toplam vücut yağı fruktoz grubundaki annelerde daha yüksek bulunurken (p=0.029) bu parametre için yavrularda gruplar arasında fark görülmemiştir. Çalışmanın sonucunda yüksek miktarda fruktoz alımının özellikle plazma insülin düzeyinde ve toplam vücut yağ miktarında artışa neden olduğu; maternal diyetle fruktoza maruz kalan yavrularda ise plazma insülin düzeylerini arttırdığı saptanmıştır. Bu çalışmanın sonuçları; erişkin başlangıçlı tip II diyabet, obezite gibi kronik hastalıkların oluşum riskini azaltmak için gebelik öncesi, gebelik sırası ve laktasyon dönemlerinde fruktoz tüketimine dikkat edilmesi gerektiğini göstermektedir