Tip I Diyabetli Çocuklarda Bisfenol-A Maruziyeti ve İdrar Bisfenol-A Düzeyleri

In this study, we aimed to evaluate the possible association between BPA exposure and T1DM by comparing the urine BPA levels of children followed up with type I diabetes mellitus with the control group. As a result of the study, urinary BPA levels of the T1DM group were higher than the levels of the control group, but the difference was not statistically significant. In the study group; urinary BPA levels in the children of mothers who consume canned food, UHT milk or water in the plastic bottle were higher than in children of mothers who did not consume. In both groups, urinary BPA levels were significantly higher in the children of the mothers who used the plastic kettle in the home during the prenatal period. In the study group; urine BPA levels were statistically significant in children who used pacifier in infancy period, who live in houses where plastic food containers are used in the kitchen, hot food is stored in these containers and these containers are washed in a dishwasher, who use plastic kettle, who consume dairy products in the plastic box, and prepared foods. When the exposure factors which found to be important in the initial analyses were examined by two-way ANOVA; it was found that canned food consumption of mother during pregnancy, using the plastic kettle, and consumption of dairy products in the plastic box were affecting and increases the urinary BPA levels in all children. When the effects of risky exposure were analyzed by multiple linear regression analysis, only plastic kettle usage was found to increase urinary BPA level in all children independently of the case-control group. As a result, the association between BPA exposure and T1DM was not found. However, the use of a plastic water heater, which is not mentioned in the literature, could be an important risk factor for BPA exposure.ONAY SAYFASI iii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv ETİK BEYAN SAYFASI v TEŞEKKÜR vi ÖZET vii ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER ix SİMGELER ve KISALTMALAR xi ŞEKİLLER xiv TABLOLAR xv 1. GİRİŞ VE AMAÇ 1 2. GENEL BİLGİLER 4 2.1. Tip I Diyabetes Mellitus 4 2.1.1. Epidemiyoloji 4 2.1.2. Etiyopatogenez 7 2.1.3. Patofizyoloji 13 2.1.4. Klinik Bulgular 14 2.1.5. Tanı ve Tedavi 15 2.2. Endokrin Bozucular 17 2.2.1. Endokrin Bozucuların Fizyolojik Etkileri 19 2.2.2. Endokrin Bozucuların Organizmaya Etkisini Değiştirebilen Etmenler 20 2.2.3. Endokrin Bozucular ve Üreme Sağlığı 21 2.2.4. Endokrin Bozucular ve Tiroid Fonksiyonları 21 2.2.5. Endokrin Bozucular ve Obezite, Metabolik Sendrom 21 2.2.6. Endokrin Bozucular ve Diyabet 22 2.3. Bisfenol-A 23 2.3.1. Bisfenol-A Etkilenim Yolları 25 2.3.3. Bisfenol-A Metabolizması 28 2.3.4. Bisfenol-A’nın Organizmadaki Etkileri ve Toksisitesi 29 3. GEREÇ ve YÖNTEM 38 3.1. Kullanılan Cam Malzemenin Plastizerden Arındırılması 39 3.2. İdrar Bisfenol-A Düzeylerinin Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisi ile Tayini: Ekstraksiyon 39 3.3. Kromotografik Sistem 40 3.4. Yöntemin Uygulanışı 40 3.5. İdrar Kreatinin Tayini 40 3.6. İstatiksel Değerlendirme 41 4. BULGULAR 42 5. TARTIŞMA 59 6. SONUÇ ve ÖNERİLER 71 7. KAYNAKLAR 75 8. EKLER EK-1: Tez Çalışması ile İlgili Etik Kurul İzinleri EK-2: Tez Çalışmasında Kullanılan Anket Formu 9. ÖZGEÇMİŞBu çalışmada, tip I diyabetes mellitus tanısı ile takip edilmekte olan çocukların idrar BPA düzeyleri kontrol grubuyla karşılaştırılarak BPA maruziyeti ile T1DM arasındaki olası ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma sonucunda T1DM grubunun idrar BPA düzeyleri kontrol grubunun düzeylerine göre yüksek bulunmakla birlikte aradaki farklılık istatiksel olarak anlamlı bulunmadı. Olgu grubunda prenatal dönemde konserve gıda, UHT süt veya pet şişeden su tüketen annelerin çocuklarının idrar BPA düzeyleri tüketmeyen annelerin çocuklarına göre yüksekti. Her iki grupta prenatal dönemde evde plastik su ısıtıcısı kullanan annelerin çocuklarında idrar BPA düzeyleri istatiksel olarak anlamlı yüksek bulundu. Olgu grubunda; bebekliğinde emzik kullananlarda, mutfakta plastik saklama kabı kullanılan, bu kaplarda sıcak yemek saklanılan ve bu kapların bulaşık makinasında yıkanıldığı evlerde yaşayanlarda, plastik su ısıtıcısı kullanılan evlerde yaşayanlarda, plastik kutuda süt ürünü tüketenlerde, ambalajlı, ısıtılarak tüketilen gıda tüketen çocuklarda idrar BPA düzeyleri istatiksel olarak anlamlı yüksek bulundu. İlk analizlerde önemli bulunan maruziyet faktörleri iki yönlü varyans analizi ile incelendiğinde gebelikte annenin konserve tüketmesi, şu anda plastik su ısıtıcısı kullanılması ve şu anda plastik kutuda süt ürünü kullanılmasının tüm çocuklarda idrar BPA/kreatinin düzeylerini etkileyerek arttırdığı bulundu. Riskli maruziyet yollarının etkilerine çoklu lineer regresyon analizi ile bakıldığında ise sadece plastik su ısıtıcısı kullanmanın, olgu-kontrol grubundan bağımsız bir şekilde, tüm çocuklarda idrar BPA/kreatinin düzeyini arttırdığı bulundu. Sonuç olarak T1DM ile BPA maruziyeti arasında bir ilişki tespit edilemedi. Ancak literatür taramalarında çok söz edilmeyen plastik su ısıtıcısı kullanımının BPA maruziyeti için önemli bir risk faktörü olabileceğini bulundu