Kronik Boyun Ağrılı Hastalarda Temel Vücut Farkındalığı Terapisinin Ağrı, Denge ve Proprioseptif Duyuya Olan Etkileri

The aim of this study was to compare the effects of Basic Body Awareness Therapy (BBAT) and conventional therapies (CT) on pain, balance and proprioceptive sensation of cervical region in patients with chronic neck pain. As a cross-over study, patients were divided into A (n=17) and B (n=18) groups. BBAT program has been implemented to patients within group A two days a week for 6 weeks while group B received the CT program during the same period. After the interval of 5-week, group A was treated with CT and group B was treated with BBAT. Pain severity with; Visual Analogue Scale (VAS), disability level with; Neck Disability Index (NDI), quality of life with; Short Form -36 (SF 36), fear of movement with; Tampa Kinesiophobia Scale (TKS), joint range of motion (ROM) with; Cervical Range of Motion Deluxe (CROM) device, head repositioning test with; CROM, balance with, Computerized Dynamic Posturography, functional balance with; Single Leg Standing Test (SLST) were evaluated. The evaluations were conducted before and after the first and second treatment. After initial treatments, activity pain severity was found lower in group A getting BBAT than group B getting CT (p=0.024). The effect of BBAT on activity pain in group A was reflected in the subsequent treatment (p=0.038). The effect of BBAT in group A was reflected in subsequent treatment in terms of NDI score (p=0.019). The effect of both treatments was reflected in the subsequent treatment in terms of SF 36 pain score and fear of movement score (p<0.05). Active flexion and right rotation degrees were higher in group B patients getting BBAT after the second treatments between the groups. (p<0.05). When intra-group treatments results were compared, active flexion, right-left lateral flexion and left rotation were higher in group A after BBAT (p<0.05). There were differences in left lateral flexion in favor of BBAT, in extension and right rotation in favor of CT in group A and in right rotation in favor of BBAT in group B in passive ROM values after intra-group treatments. BBAT was found to be more effective in reducing angular errors with the sagittal plane in group A and with transverse plane in group B than CT (p<0.05). After BBAT in group A, there was a significant increase in Sensory Organization Test (SOT) position 4,5,6 and composite score results, whereas in group B starting with CT, there was only a significant increase in position 5 score (p<0.05). Left movement velocity, left end point excursion and left maximum excursion values were higher in group B after BBAT (p<0.05). When the results were compared in group B, the results of SLST which was get on the right side with closed eyes were significantly different in favor of BBAT (p=0.011). BBAT is more effective on activity pain, active ROM, proprioceptive sensation, and balance than CT. Aiming to establish correct body alignment and mechanics by improving physical consciousness BBAT is a good alternative method for physiotherapists in the treatment of musculoskeletal problems.İÇİNDEKİLER ONAY SAYFASI iii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv ETİK BEYAN v TEŞEKKÜR vi ÖZET vii ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER ix SİMGELER ve KISALTMALAR xi ŞEKİLLER xiii TABLOLAR xv 1. GİRİŞ 1 2. GENEL BİLGİLER 3 2.1. Servikal Bölgenin Anatomisi 3 2.1.1. Servikal Vertebralar 3 2.1.2. Servikal Bölge Eklemleri 5 2.1.3. Servikal Bölgenin Ligamentleri 7 2.1.4. Servikal İntervertebral Diskler 12 2.1.5. Servikal Bölge Kasları 13 2.1.6. Servikal Omurganın İnnervasyonu 24 2.1.7. Servikal Bölgenin Kan Desteği 25 2.2. Servikal Bölge Hareketleri 25 2.3. Denge 26 2.4. Proprioseptif Duyu 30 2.5. Kronik Boyun Ağrısı 37 2.5.1. Prevalans, İnsidans ve Risk faktörleri 37 2.5.2. Boyun Ağrısının Nedenleri 38 2.5.3. Servikal Kas Fonksiyonundaki Değişiklikler 41 2.5.4. Kronik ağrıya karşı verilen psikolojik tepkiler 44 2.5.5. Boyun Ağrısında Kullanılan Tedaviler 44 2.5.6. Temel Vücut Farkındalığı Terapisi 51 3. GEREÇ VE YÖNTEM 57 3.1. Bireyler 57 3.2. Yöntemler 58 3.2.1. Değerlendirmeler 58 3.2.2. Tedavi Programı 75 3.2.3. İstatistik 88 4. BULGULAR 90 4.1. Tanımlayıcı Bulgular 90 4.2. Araştırma Bulguları 92 5. TARTIŞMA 141 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 157 7. KAYNAKLAR 159 8. EKLER EK 1. Etik Kurul Kararı EK 2. Boyun Özürlülük Ölçeği EK 3. SF-36 Yaşam Kalitesi Değerlendirme Skalası EK 4. Tampa Kinezyofobi Ölçeği EK 5. TVFT Sertifikası EK 6. Bilinçli Farkındalık Eğitimi Sertifikası EK 7. Orjinallik Ekran Çıktısı EK 8. Dijital Makbuz 9. ÖZGEÇMİŞBu çalışmada, kronik boyun ağrısı olan hastalarda Temel Vücut Farkındalığı Terapisi (TVFT) ile konvansiyonel tedavilerin (KT) ağrı, denge ve servikal bölgenin proprioseptif duyusu üzerine olan etkilerini karşılaştırmak amaçlanmıştır. Çapraz tasarım olarak yapılan çalışmada hastalar A (n=17) ve B (n=18) gruplarına ayrılmıştır. A grubundaki hastalara 6 hafta süresince haftada 2 gün TVFT, B grubundakilere aynı gün ve sürede KT programı uygulanmıştır. Yaklaşık 5 haftalık aranın ardından A grubundakilere KT, B grubundakilere TVFT uygulanmıştır. Ağrı şiddeti; Görsel Analog Skalası (GAS), özür düzeyi; Boyun Özürlülük Ölçeği (BÖÖ), yaşam kalitesi; Kısa Form -36 (SF 36), hareket korkusu; Tampa Kinezyofobi Ölçeği (TKÖ), eklem hareket açıklığı (EHA); Cervical Range of Motion Deluxe (CROM) cihazı, baş yeniden pozisyonlama testi; CROM cihazı, denge, Bilgisayarlı Dinamik Postürografi cihazı, fonksiyonel denge; Tek Ayak Üzerinde Durma Testi (TAÜDT) ile değerlendirilmiştir. Değerlendirmeler birinci ve ikinci tedavinin önce ve sonrasında yapılmıştır. İlk tedaviler sonrasında aktivite ağrı şiddeti TVFT alan A grubunda KT alan B grubuna göre daha düşük bulunmuştur (p=0,024). A grubunda TVFT’nin aktivite ağrısına etkisi sonraki tedaviye yansımıştır (p=0,038). BÖÖ puanı açısından A grubunda TVFT'nin etkisi sonraki tedaviye yansımıştır (p=0,019). Her iki tedavinin etkisi SF 36 ağrı puanı ve hareket korkusu puanı açısından sonraki tedaviye yansımıştır (p<0,05). Gruplar arasında ikinci tedavilerden sonra aktif fleksiyon ve sağ rotasyon dereceleri B grubunda TVFT alan hastalarda daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Grup içi tedaviler sonrası sonuçlar karşılaştırıldığında A grubunda TVFT sonrasında aktif fleksiyon, sağ-sol lateral fleksiyon ve sol rotasyon dereceleri daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Grup içi tedaviler sonrası pasif EHA değerlerinde A grubunda sol lateral fleksiyonda TVFT lehine, ekstansiyon ve sağa rotasyonda KT lehine, B grubunda ise sağ rotasyonda TVFT lehine fark vardır (p<0,05). TVFT’nin KT’ye göre A grubunda sagital düzlem, B grubunda transvers düzlemle olan açısal hataları azaltmada daha etkili olduğu görülmüştür (p<0,05). TVFT sonrası A grubunda Duyusal Organizasyon Testi (DOT) konum 4,5,6 ve bileşik puan sonuçlarında anlamlı bir artış görülürken, KT ile başlayan B grubunda yalnızca konum 5 puanında anlamlı bir artış görülmüştür (p<0,05). Sola hareket hızı, sola son nokta gezintisi ve sola maksimum gezinti değerleri B grubunda TVFT’si sonrasında daha yüksek bulunmuştur (p