Ayaktan Kemoterapi Alan Kanser Hastalarının Karşılanmamış Destekleyici Bakım Gereksinimlerinin Yaş Bağlamında İncelenmesi

In this study, it was aimed to investigate the unmet supportive care needs of cancer patients receiving outpatient chemotherapy in the context of age. This descriptive study was carried out with 186 patients whom aged 65 years and over and 93 patients under 65 years old who received outpatient chemotherapy at the Daytime Treatment Unit of Hacettepe University Oncology Hospital. Both groups were matched for gender, type of cancer, and chemotherapy protocols they were receiving. The data were collected using the "Patient Information Form" and the "Short Form of Supportive Care Needs Scale". Data were analyzed using descriptive statistics, Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis H test and Bonferroni correction. In the study, the median of the Supportive Care Needs Scale of the participants was found to be 1.92 and it was found that they indicated needs in daily life needs and health care and information needs subscales. We determined that young participants reported sexuallity needs and health care and information needs subscale more than old partipicants. As a result of our study, we suggest that should be conduct more research about patients supportive care needs may differ according to age of the patient that aim for raise awareness of health professionals who care for old patients and the health professionals who careONAY SAYFASI YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ETİK BEYAN TEŞEKKÜR ÖZET ABSTRACT İÇİNDEKİLER SİMGELER VE KISALTMALAR TABLOLAR 1. GİRİŞ 2. GENEL BİLGİLER 2.1. Kanser 2.1.1. Kanserin Tanımı 2.1.2. Kanserin Etiyolojisi 2.1.3. Kanserin Epidemiyolojisi 2.1.4. Kanser Tedavisi 2.2. Kanserin Psikososyal Yönü 2.2.1. Tanı 2.2.2. Tedavi 2.2.3. Sağkalım 2.2.4. Nüks 2.3. Kemoterapinin Psikososyal Yönü 2.4. Kanser Hastalığında Destekleyici Bakım Gereksinimleri 2.4.1. Kanser Hastalarında Sağlık Hizmeti ve İletişim İhtiyacı 2.4.2. Kanser Hastalarında Günlük Yaşam İhtiyaçları 2.4.3. Kanser Hastalarında Cinsellik İhtiyacı 2.4.4. Kanser Hastalarının Psikolojik İhtiyacı 2.5. Yaşlılık ve Kanser 2.6. Kanser Hastalarının Destekleyici Bakım Gereksinimlerinin Karşılanmasında Konsültasyon Liyezon Psikiyatri Hemşiresinin Rolü 3. GEREÇ VE YÖNTEM 3.1. Araştırmanın Şekli 3.2. Araştırmanın Soruları 3.3. Araştırmanın Yapıldığı Yer ve Özellikleri 3.4. Araştırmanın Evren ve Örneklemi 3.5. Verilerin Toplanması ve Değerlendirilmesi 3.5.1. Veri Toplama Araçları 3.5.2. Veri Toplama Araçlarının Ön Uygulaması 3.5.3. Araştırmanın Uygulanması 3.5.4. Verilerin Değerlendirilmesi 3.6. Araştırmanın Etik Boyutu 3.7. Araştırmanın Sınırlılıkları 4. BULGULAR 5. TARTIŞMA 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 7. KAYNAKLAR 8. EKLER EK-1. Hasta Bilgi Formu EK-2. Destekleyici Bakım Gereksinimleri Ölçeği Kısa Türkçe Formu (DeBGÖ-KF 29Tr) EK-3. Etik Kurul İzni EK-4. Hacettepe Üniveristesi Onkoloji Hastanesi Uygulama İzni Ek-5. Onam Formu EK-6. Orjinallik Raporu EK 7. Dijital Makbuz 9. ÖZGEÇMİŞBu araştırmada, ayaktan kemoterapi alan kanser hastalarının karşılanmamış destekleyici bakım gereksinimlerinin yaş bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Tanımlayıcı olarak yapılan bu araştırma, Hacetttepe Üniversitesi Onkoloji Hastanesi’nde Gündüz Tedavi Ünitesi’nde ayaktan kemoterapi alan 65 yaş ve üstü 93 hasta ve 65 yaş altı 93 hasta, toplam 186 hasta ile yürütülmüştür. Her iki grup cinsiyet, kanser türü ve almakta oldukları kemoterapi protokolleri açısından eşleştirilmiştir. Veriler, “Hasta Bilgi Formu” ve “Destekleyici Bakım Gereksinimleri Ölçeği Kısa Formu” kullanılarak toplanmıştır. Araştırma verileri tanımlayıcı istatistikler, “Mann- Whitney U” testi, “Kruskal-Wallis H” testi ve Bonferroni düzeltmesi kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmada, katılımcıların Destekleyici Bakım Gereksinimleri Ölçeği toplam puan ortancası 1,92 olarak bulunmuştur, günlük yaşam ihtiyaçları ve sağlık hizmeti ve bilgilendirme ihtiyaçları alt ölçeklerinde ihtiyaç belirttikleri bulunmuştur. Altmış beş yaş altı katılımcıların cinsellik ihtiyaçları ve sağlık hizmeti ve bilgilendirme ihtiyaçları alt ölçeklerinde 65 yaş ve üstü katılımcılara oranla daha fazla ihtiyaç belirttikleri bulunmuştur. Çalışmamız sonucunda, 65 yaş ve üstü hastalara bakım veren sağlık profesyonellerinin hastaların destekleyici bakım gereksinimlerinin içinde bulundukları yaş dönemine göre farklılık gösterebileceği konusunda farkındalık kazanmasını hedefleyen çalışmaların yürütülmesi ve yaşlı bireylerin gereksinimlerini ifade etmede sorun yaşayabileceklerinin sağlık bakım vericiler tarafından göz önünde bulundurulması önerilmektedir