General Li Jing'in Askerî Düşüncesi ve Doğu Göktürk Kağanlığı'nın Çöküşü

Following its foundation in 552, the Gokturk (Tu-jue 突厥) Qaghanate was divided into two rival qaghanates in the year 583. One of these, the Eastern Gokturk Qaghanate, was destroyed by the Tang 唐 Dynasty of China in 630 after the qaghanate suffered from a series of disasters starting from 627. Economy was disrupted because of harsh winters and military spending, while vassal nomadic tribes rebelled because of heavy taxation. Illig Qaghan (Xie-li Ke-han 頡利可汗), ruler of the qaghanate, favored foreigners like Soghdians and Chinese in state affairs, which made him unpopular among Gokturk noblemen who were the representatives of the founding element of the qaghanate. When members of the Gokturk dynasty failed in suppressing the rebellions, they were punished by Illig Qaghan, which led these noblemen to abandon him as they were already dissatisfied from his rule.Göktürk Kağanlığı 552’de kurulduktan sonra 583 yılında ikiye bölünmüştür. Doğu Göktürk Kağanlığı da 627’den itibaren yaşadığı bir dizi felaketin ardından 630 yılında Çin’deki Tang 唐 Hanedanı tarafından yıkılmıştır. Kağanlığın yıkılmasının ekolojik, ekonomik ve siyasî sebepleri vardır. Yaşanan sert kışlar ve askerî masraflar yüzünden ekonomi bozulmuş, ağır vergilendirmeler yüzünden kağanlığa bağlı konar-göçer boylar ayaklanmışlardır. Göktürk hükümdarı İllig Ḳaġan’ın (Xie-li Ke-han 頡利可汗) devlet yönetiminde Soğdlular ve Çinliler gibi yabancılara daha ağırlık vermesi, kağanlığın kurucu unsuru olan Göktürk beylerinin tepkisini çekmiştir. Ayaklanmaları bastıramayan Göktürk hanedan üyelerinin İllig Ḳaġan tarafından cezalandırılmaları, kağanın yönetiminden hoşnut olmayan bu kişilerin kağanı terk etmelerine yol açmıştır. Kağanlığın bünyesindeki yabancıların da bu çöküş sürecinde yürüttükleri olumsuz faaliyetler, kağanlığın yıkılmasına katkıda bulunmuştur