Huzurevlerin'de Yaşlılara Sunulan Beslenme Hizmetlerinin Değerlendirilmesi ve Yaşlıların Beslenme Durumlarının Saptanması

The present study is a descriptive research conducted to evaluate nutritional services and nutritional assessment of institutionalized elderly. Nutritional services and food safety practices were evaluated, hygiene perception of foodservice staff and microbiological quality of salad samples were investigated in 25 nursing homes which were chosen with stratified sampling method among statistical NUTS 1 (The Nomenclature of Territorial Units for Statistics) regions throughout Turkey. Food consumption using 24 hour recall method and anthropometric measurements of the elderly were recorded, nutritional status by Mini Nutritional Assessment (MNA) was determined and satisfaction from nutritional services of elderly was surveyed. It was determined that 65.11±10.53% of the indicators in “Food and Nutritional Care Indicators in Assisted Living Facilities For Older Adults” which evaluates nutritional services was complied by the institutions and compliance level was lower than 80% in 22 of them (88.0%). Nutritional services were significantly better in the institutions in which dietitians were working. Score of food safety practices of institutions was 66.84±7.96. Score of total hygiene perception of staff was 154.46±12.74 while lowest perception was on personal hygiene and rules for hand hygiene were not followed. Total mesophilic aerobic bacteria (TMAB) (8.4x105 cfu/g) was found in all, coliform (1.7x104 cfu/g) in 88.0%, S aureus (7.7x102 cfu/g) in 44.0% and E coli (>100 cfu/g) was found in 12.0% of salad samples while E coli O157:H7 and Salmonella spp. were not detected in any of the samples. Body mass index (BMI) of elderly men and women were 26.59±4.58 kg/m2 and 30.07±6.32 kg/m2, respectively. Waist circumference of elderly men and women were 98.90±1.33 cm and 100.62±1.34 cm, respectively. Most of the elderly were overweight based on BMI, at risk of metabolic diseases based on waist circumference. Mid upper arm circumference of most of the elderly men is under 5th percentile. Of the elderly, 49.1% were at risk of malnutrition while 6.7% had malnutrition. Mean MNA score of elderly men was higher than women (23.27±3.58, 21.57±3.63, respectively) (p<0.001). Most of the elderly were overweight, obese and abdominal obese while malnutrition risk was high. Calcium and magnesium intakes of elderly were inadequate according to the requirements. Elders were generally satisfied from nutritional services. It was concluded that nutritional services and food safety practices should be improved in the institutions foodservice staff should be regularly educated, microbiological quality of salads should be promoted for health of elderly and nutritional status of elderly should be continually monitored in the institutions.Bu araştırma, huzurevlerinde yaşlılara sunulan beslenme hizmetlerinin değerlendirilmesi ve yaşlıların beslenme durumlarının saptanması amacıyla yürütülmüş tanımlayıcı bir çalışmadır. Türkiye genelinde istatistiksel NUTS 1 (The Nomenclature of Territorial Units for Statistics) bölgelerinden tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen 25 huzurevinde beslenme hizmetleri ve besin güvenliği uygulamaları değerlendirilmiş, beslenme hizmetlerini yürüten personelin hijyen algısı, huzurevlerinden alınan salata örneklerinin mikrobiyolojik kalitesi araştırılmıştır. Huzurevlerinde kalan yaşlıların bireysel besin tüketimleri, antropometrik ölçümleri alınmış, Mini Nütrisyonel Değerlendirmeleri (MNA) yapılmış ve beslenme hizmetlerinden memnuniyet durumları incelenmiştir. Huzurevlerinde, beslenme hizmetlerini değerlendiren “Yaşlılar için Huzurevlerinde Besin ve Beslenme Bakım Göstergeleri Kontrol Listesi”ndeki göstergelerin %65.11±10.53’üne uyum sağlandığı, 22 huzurevinde (%88.0) uyum düzeyinin %80’den düşük olduğu bulunmuştur. Diyetisyen çalışan huzurevlerinde beslenme hizmetlerinin istatistiksel olarak daha iyi olduğu saptanmıştır. Huzurevlerinin besin güvenliği uygulamaları puanı 66.84±7.96’dır. Personelin toplam hijyen algısı puanının 154.46±12.74 olduğu, en düşük algının personel hijyeni ile ilgili olduğu, el hijyeni sağlama kurallarına uyulmadığı belirlenmiştir. Salata örneklerinin tamamında TMAB (8.4x105 kob/g), %88.0’inde koliform (1.7x104 kob/g), %44.0’ünde S aureus (7.7x102 kob/g), %12.0’sinde E coli (>100 kob/g) saptanırken, hiçbir örnekte E coli O157:H7 ve Salmonella spp. izole edilmemiştir. Yaşlıların beden kütle indeksi (BKİ); erkeklerde 26.59±4.58 kg/m2, kadınlarda 30.07±6.32 kg/m2’dir. Erkek ve kadınların bel çevresi sırasıyla; 98.90±1.33 cm ve 100.62±1.34 cm’dir. Yaşlıların çoğu BKİ’ne göre hafif şişman, bel çevresine göre metabolik hastalıklar açısından riskli gruptadır. Erkeklerin çoğunun (%47.2) üst orta kol çevresi 5. persentilin altındadır. MNA’ya göre yaşlıların %49.1’inde malnütrisyon riski olup, %6.7’si malnütrisyonludur. Ortalama MNA puanı erkeklerde, kadınlardan daha yüksektir (sırasıyla; 23.27±3.58, 21.57±3.63) (p