Kortikal Görme Kaybı Olan Az Gören Çocuklarda Kognitif Rehabilitasyonun İşlevsel Görme Becerilerine Etkisi

This study was aimed improving cognitive skills children with low vision with cortical vision loss and examining the effect of this improvement on children’s functional vision skills. 9 children with low vision with cortical vision loss, aged between 6-11, directed to Hacettepe University Occupational Therapy Department were included. Children were evaluated by Gazi Functional Vision Assessment Tool, Dynamic Occupational Therapy Cognitive Assesment-Children and Motor-Free Visual Perception Test-4. Children were given a training of Visual Functioning Model based Cognitive Rehabilitation Therapy for 60 minutes per 20 sessions. After the training, developments are seen in the all skills cognitive skills, a statistically significant difference was found orientation and spatial perception (p <0.05); while high level of statistical significance was found in visual motor organization, thinking processes and visual perceptual skills (p <0.01). In functional vision skills; a statistically significant difference was found in focusing, continuing focus, tracking, near vision field, color vision, avoiding objects and obstacles, and walking without hitting people in opposite directions (p <0.05); high level of statistical significance found in light and contrast sensitivity and distance visual field skill (p <0.01). There was no statistically significant difference between writing tools, voucher reading and object or person recognition skills. Cognitive rehabilitation has a positive effect on the functional vision skills in children with low vision with cortical vision loss. Further studies that examining the effect of cognitive rehabilitation on other subjects such as self-confidence, gumption, personal management, social skills and participation in school and their relation to each other in children with low vision cortical vision loss are needed.İÇİNDEKİLER ONAY SAYFASI iii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv ETİK BEYAN SAYFASI v TEŞEKKÜR vi ABSTRACT vii İÇİNDEKİLER ix SİMGELER VE KISALTMALAR xi ŞEKİLLER xii TABLOLAR xiii 1. GİRİŞ 1 2. GENEL BİLGİLER 4 2.1. Görmenin Merkezi Fizyolojisi 4 2.1.1. Kortikal Görme Kaybı 9 2.1.2. Az Görme 13 2.2. İşlevsel Görme 14 2.2.1. Görsel İşlevsellik Modeli 15 2.2.2. Az Görenlerde İşlevsel Görme ve Ergoterapi 18 2.3. Az Görenlerde Kognitif Rehabilitasyon 18 2.3.1. Kognitif Rehabilitasyon Terapisi 20 3. BİREYLER VE YÖNTEM 30 3.1. Bireyler 30 3.2. Veri Toplama Araçları 31 3.2.1. Sosyodemografik form 31 3.2.2. Gazi İşlevsel Görme Değerlendirme Aracı (GİGDA) 32 3.2.3. Dinamik Ergoterapi Kognitif Değerlendirmesi-Çocuk (DOTCA-Ch) 35 3.2.4. Motor İçermeyen Görsel Algı Testi-4 (MVPT- 4) 36 3.3. Eğitim 36 3.4. İstatistiksel Analiz 18 4. BULGULAR 47 4.1. Çocukların Sosyodemografik Özelliklerine Ait Bulgular 47 4.2. Eğitim Öncesinde Yapılan Değerlendirmelere Ait Bulgular 49 4.3. Eğitim Sonrasında Yapılan Değerlendirmelere Ait Bulgular 51 4.4. Eğitim Öncesi ve Sonrası Bulgularının Karşılaştırılması 53 4.5. Çalışmanın Etki Büyüklüğü ve Ulaşılan Güç Değerine Ait Bulgular 53 5. TARTIŞMA 55 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 62 7. KAYNAKLAR 64 8. EKLER EK-1: Tez Çalışması ile İlgili Etik Kurul İzni EK-2: Tez Çalışması Orijinallik Raporu EK-3: Sosyodemografik Form EK-4: GİGDA Kayıt Formu EK-5: DOTCA- Ch Kayıt Formu EK-6: MVPT-4 Kayıt Formu EK-7: Aktivite Havuzu EK-8: Onam Formları EK-9: Olgu Rapor Formu EK-10: Taslak Eğitim Programı Şablonu 9. ÖZGEÇMİŞBu çalışmada kortikal görme kaybı olan az gören çocukların kognitif becerileri geliştirilerek çocukların işlevsel görmeleri üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlandı. Çalışmaya Hacettepe Üniversitesi Ergoterapi Bölümü’ne yönlendirilen 6-11 yaş arası 9 kortikal görme kaybı olan az gören çocuk dahil edildi. Çocuklar Gazi İşlevsel Görme Değerlendirme Aracı, Dinamik Ergoterapi Kognitif Değerlendirmesi-Çocuk ve Motor İçermeyen Görsel Algı Testi-4 ile değerlendirildi. Çocuklara bir seans 60 dakika olacak şekilde 20 seans Görsel İşlevsellik Modeli temelli Kognitif Rehabilitasyon Terapisi eğitimi verildi. Eğitim sonrası tüm becerilerinde gelişme görülmüştür. Kognitif becerilerde; oryantasyon ve uzaysal algı becerilerinde istatiksel anlamlı farklılık (p<0,05); görsel motor organizasyon, düşünme süreçleri ve görsel algısal becerilerde yüksek düzeyde istatiksel anlamlılık (p<0,01) bulunmuştur. İşlevsel görme becerilerinde; odaklanma, odaklanmayı sürdürme, izleme, yakın görme alanı, renk görme, nesne ve engellerden sakınma, karşı yönde gelen insanlara çarpmadan yürüme sonuçları arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık (p<0,05); ışık ve kontrast duyarlılığı ile uzak görme alanı becerilerinde ise yüksek anlamlı farklılık bulunmuştur (p