Öğretmenlere Yönelik Üstbilişsel Stratejilere Dayalı Çevrimiçi Mesleki Gelişim Uygulamasının Geliştirilmesi

In this study, it is aimed to construct the implementation of a professional development system to support teachers' ICT usage. Research was conducted as an action research. Firstly the problems teachers face in relation to current professional development activities to support the use of ICT, and their expectations of ICT usage were determined. It was also determined that most teachers' ICT usage competencies level was at medium level and that they did not participate in any professional development activities to develop these competencies. In order for the professional development activities to be efficient, it is emphasized that the knowledge and skill levels of the participants should be taken into consideration, the active learning process should be supported and the continuation of the professional development process should be ensured. The online learning environment for professional development implementation was structured based on the criteria determined after a literature review and interview conducted with teachers. Data for the study is obtained from three different working groups. During the data collection process, a personal information form, semi-structured interview forms, reliability-tested scales in the scope of the study and online learning media submissions were used. As a result of the research, it was determined that the developed online professional development implementation contributed positively to teachers' use of ICT and the use of metacognitive learning strategies. In this context; an online professional development model has been proposed that can support the use of ICT in teaching-learning process, using metacognitive learning strategies.Öz ii Abstract iii Teşekkür iv Tablolar Dizini vii Şekiller Dizini ix Simgeler ve Kısaltmalar Dizini x Bölüm 1 Giriş 1 Problem Durumu 1 Araştırmanın Amacı ve Önemi: 6 Araştırma Problemi 7 Sayıltılar 7 Sınırlılıklar: 8 Tanımlar 8 Bölüm 2 Araştırmanın Kuramsal Temeli ve İlgili Araştırmalar 9 Araştırmanın Kuramsal Temeli 9 İlgili Araştırmalar 42 Bölüm 3 Yöntem 59 Araştırmanın Yöntemi 59 Eylem Araştırması Sürecinde Yürütülen Çalışmalar 62 Çalışma Grubu 82 Veri Toplama Araçları 86 Veri Toplama Araçlarının Uygulanışı 89 Verilerin İşlenmesi ve Çözümlenmesi 89 Araştırmanın İç ve Dış Geçerliği 93 Bölüm 4 Bulgular ve Yorumlar 97 Öğretmenlerin BİT Kullanım Yeterlik Durumları 97 Öğretmenlerin Üst Bilişsel Öğrenme Stratejilerini Kullanım Durumları 100 BİT Kullanım Yeterliklerinin Geliştirilmesine Yönelik Mesleki Gelişim Uygulamalarıyla İlgili Sorunlar ve Bu Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler 107 BİT Kullanım Yeterliklerinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Çevrimiçi Mesleki Gelişim Uygulamasının Geliştirilmesi 114 Çevrimiçi Mesleki Gelişim Uygulamasının Öğretmenlerin BİT Kullanım Yeterlik Durumlarına Etkisi 136 Çevrimiçi Mesleki Gelişim Uygulamasının Öğretmenlerin Üst Bilişsel Öğrenme Stratejilerini Kullanım Durumlarına Etkisi 139 Öğretmenlerin Katıldıkları Çevrimiçi Mesleki Gelişim Uygulamasına İlişkin Değerlendirmeleri 144 Bölüm 5 Sonuç, Tartışma ve Öneriler 156 Sonuçlar ve Tartışma 156 Öneriler 163 Kaynaklar 167 EK-A: Kişisel Bilgi Formu 187 EK-B: Görüşme Formu-1 188 EK-C: Görüşme Formu-2 190 EK-Ç: Katılımcıların Ürün Dosyalarından Örnekler 191 EK-D: Etik Komisyonu Onay Bildirimi 193 EK-E: Etik Beyanı 194 EK-F: Doktora Tez Çalışması Orijinallik Raporu 195 EK-G: Dissertation Originality Report 196 EK-H: Yayımlama ve Fikrî Mülkiyet Hakları Beyanı 197Bu çalışmada, öğretmenlerin BİT kullanım durumlarının desteklenmesine yönelik çevrimiçi bir mesleki gelişim uygulamasının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma eylem araştırması olarak yürütülmüştür. Öncelikle öğretmenlerin BİT kullanım durumları, BİT kullanımının desteklenmesine yönelik yürütülen mevcut mesleki gelişim etkinliklerine ilişkin sorunlar ve beklentiler ortaya konulmuştur. Bu kapsamda birçok öğretmenin BİT kullanım yeterliklerinin orta düzeyde olduğu ve bu yeterliklerinin geliştirilmesine yönelik olarak bir mesleki gelişim etkinliğine katılmadığı tespit edilmiştir. Mesleki gelişim etkinliklerinin verimli olabilmesi için katılımcıların bilgi ve beceri seviyelerinin dikkate alınması, aktif öğrenme sürecinin desteklenmesi ve mesleki gelişim sürecinin devamlığının sağlanması gerekliliği vurgulanmaktadır. Alanyazın incelemesi ve öğretmenlerle yapılan görüşmeler doğrultusunda mesleki gelişim uygulamasının ölçütleri, “aktif öğrenme sürecinin desteklenmesi, mesleki gelişim programının içeriği, ortak katılım, meslektaş işbirliği/etkileşimi, bireysel ilgi ve ihtiyaçlara uygunluk, mesleki gelişim sürecinde uzman desteği ve mesleki gelişim etkinliğinin süresi” olarak belirlenmiştir. Çevrimiçi mesleki gelişim uygulamasının; eğitim içeriği, işleniş süreci, kullanılan stratejiler ve yürütüldüğü ortam belirlenen bu ölçütler doğrultusunda yapılandırılmıştır. Araştırma süreci aşamalı olarak yürütülmüş, son aşamada değerlendirme yapılarak uygulamanın etkililiği incelenmiştir. Araştırmanın verileri, farklı branş, mesleki deneyim ve BİT kullanım yeterliklerindeki üç ayrı çalışma grubu aracılığıyla toplanmıştır. Veri toplama sürecinde; kişisel bilgi formu, yarı yapılandırılmış görüşme formları, iki ölçek ve katılımcıların çevrimiçi ortam gönderileri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, geliştirilen çevrimiçi mesleki gelişim uygulamasının öğretmenlerin BİT ve üst bilişsel öğrenme stratejilerini kullanım durumlarını olumlu yönde etkilediği ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda; BİT bilgi ve becerilerini geliştirebilme, üst bilişsel öğrenme stratejilerini kullanabilme, yeni teknolojilerle ilgili farkındalık oluşturabilme kapsamında öğretme-öğrenme sürecinde BİT kullanımının desteklenmesini sağlayabilen bir çevrimiçi mesleki gelişim modeli önerilmiştir