Een Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek in de vorm van een verkennend booronderzoek

In opdracht van de Gemeente Boxmeer heeft ADC ArcheoProjecten een bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek uitgevoerd voor het plangebied Jodenpaadje in Boxmeer (gemeente Boxmeer). In het plangebied zullen vier woningen en een parkeerplaats gerealiseerd worden. Het onderzoek is uitgevoerd in het kader van een projectprocedure ten behoeve van een wijziging in het bestemmingsplan en een aanvraag van een bouwvergunning en was noodzakelijk om te bepalen of bij de voorgenomen activiteiten de kans bestaat dat archeologische resten in de ondergrond worden aangetast. Op basis van het bureauonderzoek is geconstateerd dat in het hele plangebied archeologische resten aanwezig kunnen zijn uit het Laat-Paleolithicum tot de Late Middeleeuwen onderin het mogelijk aanwezige plaggendek en in de top van de oorspronkelijke C-horizont; hier wordt ook wel van 'cultuurlaag' gesproken: een doorwerkte oude bodem tussen het plaggendek en de ongeroerde ondergrond met kleine fragmenten aardewerk, natuursteen, vuursteen of houtskool. Archeologische sporen zullen zich naar verwachting bevinden tot ongeveer 25 cm in de top van de C-horizont. De beperkte beschikbare gegevens laten niet toe, het complextype en de omvang van de verwachte resten nader te specificeren. Direct aan of onder het maaiveld worden archeologische resten verwacht uit de Late Middeleeuwen en Nieuwe Tijd. Bekend is dat zich in het verleden aan de westzijde van het plangebied een synagoge met een rituele badplaats (mikwe) bevond. Hiervan kunnen nog funderingsresten bewaard zijn gebleven. Bij de aanleg kunnen oudere resten verstoord zijn. Teneinde deze verwachting te toetsen werd in het plangebied een booronderzoek (specificatie VS03) uitgevoerd. Hierbij zijn 5 boringen tot 25 cm in de onverstoorde beddingafzettingen van de Maas gezet en tot gemiddeld 150 cm onder het maaiveld. De diepe ondergrond van het plangebied bestaat uit beddingzand van de Maas, afgedekt door een leemlaag. Deze leemlaag is waarschijnlijk de Laag van Wijchen, die in het Allerød interstadiaal (13.900 tot 12.850) is afgezet. De top van dit pakket is omgewerkt, de kans op intacte archeologische resten uit de periode Laat-Paleolithicum tot de Middeleeuwen wordt daarom gering geacht. Direct onder het maaiveld kunnen nog resten uit de Late Middeleeuwen en vooral de Nieuwe Tijd aanwezig zijn. ADC ArcheoProjecten adviseert om een inventariserend veldonderzoek uit te voeren door middel van het aanleggen van proefsleuven (IVO-P), teneinde gaafheid, omvang, datering en conservering van archeologische resten te onderzoeken. Hierbij zal 5 tot 10 % van het hele plangebied opgegraven worden middels proefsleuven. In het westen van het plangebied, ten zuiden van het monument, zal tenminste één proefsleuf gegraven worden om de locatie van de synagoge te onderzoeken. Vanwege de geringe grootte van het plangebied is het raadzaam dit proefsleuvenonderzoek uit te breiden tot een opgraving als vervolgonderzoek noodzakelijk is. Het is vooralsnog niet mogelijk om op basis van de resultaten de potentiële archeologische resten in het plangebied te waarderen. De exacte invulling van de werkzaamheden dient te worden vastgelegd in een door de bevoegde overheid goed te keuren Programma van Eisen (PvE)