rapport 2109

In opdracht van Buro Hennie Beenen heeft ADC ArcheoProjecten een bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek uitgevoerd voor het plangebied De Cope 3 in Montfoort (gemeente Montfoort). In het plangebied zal een vrijstaande woning in het midden van het plangebied worden gebouwd. Omdat de nieuwe woning onderkeldert zal worden zal de verstoringsdiepte daar 300 cm -mv. bedragen. Het onderzoek is uitgevoerd in het kader van een aanvraag van een bouwvergunning en een wijziging in het bestemmingsplan en was noodzakelijk om te bepalen of bij de voorgenomen activiteiten de kans bestaat dat archeologische resten in de ondergrond worden aangetast. Uit het bureauonderzoek is gebleken dat in het hele plangebied archeologische resten uit de Romeinse Tijd tot de Nieuwe Tijd in de oeverwal van de stroomgordel van de Hollandse IJssel aanwezig kunnen zijn. De archeologische resten uit de Late Middeleeuwen en de Nieuwe Tijd worden direct onder het maaiveld verwacht. Organische resten (zoals bot, hout, leder en textiel) zullen door de boven het hoogste grondwaterpeil (1 m ? mv) heersende relatief droge en zure bodemomstandigheden slecht zijn geconserveerd. Andere typen indicatoren (aardewerk) zijn waarschijnlijk matig goed geconserveerd. Het is goed mogelijk dat deze resten in de oostelijke en zuidelijke helft van het plangebied grotendeels zijn verstoord door 19e eeuwse bebouwing of de aanwezigheid van een vijver in de oostelijke helft, die de bodem ten minste tot een diepte van 80 cm -mv heeft verstoord. De oudere archeologische resten zullen zich over het algemeen manifesteren in een archeologische laag, bestaande uit een vermenging van onder meer kleine fragmenten aardewerk, houtskool en bot met het oorspronkelijke substraat. Als een dergelijke laag in het plangebied aanwezig is, zal deze zich dieper in de grond bevinden, maar op of boven de stroomrugafzettingen. Aangezien de diepte van een dergelijke laag nog niet gespecificeerd kan worden, kunnen over de conservering en het complextype geen uitspraken gemaakt worden. Op de plekken waar gebouwd gaat worden en zeker daar waar het haventje en de kelder gegraven zullen worden, zullen de mogelijke archeologische waarden van de Romeinse Tijd tot en met de Nieuwe Tijd verstoord worden. Teneinde deze verwachting te toetsen, werd in het plangebied een karterend booronderzoek (specificatie VS03) uitgevoerd. Tijdens dit onderzoek zijn vijf boringen uitgevoerd tot een gemiddelde diepte van 200 cm beneden het maaiveld. Boring 5 is tot een diepte van 400 cm beneden het maaiveld gezet. Tijdens het booronderzoek is op 345 cm -mv een pakket grof zand aangetroffen, dat wordt geïnterpreteerd als de beddingafzettingen van de Hollands IJssel. Het pakket daarboven bestaat uit klei met zandlaagjes. Dit is typisch voor oeverafzettingen. Tussen 245 en 265 cm onder het maaiveld is een pakket grof zand in de bodem aanwezig. Omdat dit pakket zich tussen oeverafzettingen bevindt, zou dit door een rivierdoorbraak afgezet kunnen zijn. Als dat het geval is dan kan dit pakket deel uitmaken van een crevasse. Bovenop dit pakket zijn in het hele plangebied oeverafzettingen aangetroffen. De top van de oeverafzettingen is in het zuidelijke gedeelte aangetroffen op een diepte van ongeveer 110 cm onder het maaiveld en in de drie noordelijke boringen op een diepte van ongeveer 150 tot 160 cm onder het maaiveld. De zand-klei laminatie in de top van de oeverafzettingen is gevormd door een snelle afwisseling van zand- en klei- depositie en wisselende stroomsnelheden. Later is bovenop de oeverafzettingen matig siltige klei afgezet. Vanwege de aanwezigheid van fragmenten baksteenpuin in de bovenkant van dit pakket is het aannemelijk dat de top is omgewerkt. Het bovenste pakket in het plangebied betreft een 100 tot 115 cm dik omgewerkt pakket. Dit pakket bevat een grote hoeveelheid baksteenpuin. De oranje kleur en harde structuur van dit bouwmateriaal duiden op een datering in de Nieuwe Tijd of jonger. Omdat dit gebied op de stroomrug van de Hollandse IJssel bekend staat om de steenfabrieken, kan dit een afvallaag zijn van de fabricage van bouwmaterialen in de omgeving. ADC ArcheoProjecten adviseert om het terrein vrij te geven voor de voorgenomen ontwikkeling omdat, behalve een puinpakket uit de Nieuwe Tijd, geen archeologische waarden in het plangebied zijn aangetroffen. Het is echter niet volledig uit te sluiten dat binnen het onderzochte gebied toch nog archeologische resten voorkomen. Het verdient daarom aanbeveling om de uitvoerder van het grondwerk te wijzen op de plicht archeologische vondsten te melden bij de bevoegde overheid, zoals aangegeven in artikel 53 van de Monumentenwet