Een archeologische opgraving

Tijdens de opgraving in het plangebied De Schans te Westervoort zijn resten aangetroffen van het bastion van het fort Geldersoorth dat op deze locatie lag. Het fort Geldersoorth is gebouwd tussen 1741 en 1742. Het bestond uit een hoofdverdedigingswerk met een bastion met daarbinnen een barak. Voor het bastion lagen verdedigingswerken in de vorm van aarden wallen en grachten. Het fort lag op de toenmalige grens tussen het koninkrijk Pruisen en de Republiek der Verenigde Nederlanden en werd aangelegd om een inundatiewerk, een inlaatsluis, te verdedigen. Door middel van deze inlaatsluis kon water uit de Rijn worden ingelaten waardoor het achterliggende gebied tussen Westervoort en Doesburg onder water kon worden gezet. Het fort heeft nooit oorlogshandelingen meegemaakt en ook de inlaatsluis, de reden voor het bestaan van het fort, is waarschijnlijk nooit gebruikt. In 1820 wordt het fort opgegeven en verkocht, waarbij werd aangegeven dat het fort afgebroken moest worden. Ondanks dat het fort afgebroken moest worden, is er toch veel muurwerk in de grond achtergebleven. De resten die tijdens de opgraving zijn aangetroffen, bestaan uit het muurwerk en uitbraaksleuven van het bastion en het kruithuis van het fort. Het afbreken van de muren is slordig gebeurd. De bovenzijde van het restant van de muur van het bastion vertoont veel grote hoogte verschillen, waarbij vooral de steunberen aan de slopershamer ontsnapt zijn. Het was mogelijk om vrijwel de gehele contour van het bastion bloot te leggen, behalve aan de noordwest en noordzijde. De noordwest en noordzijde van het fort hebben gelegen in het gedeelte van het terrein waar in de jaren '50 van de vorige eeuw (de Koude Oorlog), onder strikte geheimhouding, een inundatiekanaal werd aangelegd, om zo, net als in de 18e eeuw, het gebied onder water te kunnen zetten. De vijand die door het water tegengehouden moest worden, was in dit geval Rusland. Ook dit inundatiekanaal is (gelukkig) nooit gebruikt. Bij het graven van dit kanaal zijn de muurresten van het bastion verwijderd. Het blijkt dat de afmetingen van het bastion goed overeenkomen met de bouwtekening van omstreeks 1740. De lengtes van de muren wijken slechts iets meer dan één meter af. Dit zou veroorzaakt kunnen worden door het feit dat de opmeting heeft plaatsgevonden op het moment dat het bastion afgebouwd was en de opmeting op het niveau van het maaiveld heeft plaatsgevonden