Een archeologische opgraving in Poeldijk, De Kreken fase II, vindplaatsen F en G/H

In augustus en september 2009 heeft ADC ArcheoProjecten een archeologisch onderzoek uitgevoerd ten noordoosten van het dorp Poeldijk. Dit onderzoek valt binnen het project De Westlandse Zoom. In Fase II worden in het plangebied De Kreken (voorheen Westhof) nieuwe woningen en groenvoorzieningen gerealiseerd. Uit vooronderzoek bleek dat binnen het plangebied archeologische resten aanwezig waren, verdeeld over de vindplaatsen F en G/H. Deze resten moesten worden veiliggesteld door middel van een opgraving. Tijdens het onderzoek zijn sporen en vondsten uit verschillende perioden aangetroffen. De oudste sporen en vondsten zijn gevonden op vindplaats F en dateren in de Midden-IJzertijd. Uit deze periode is op een strandwal het noordelijk deel van een nederzetting aangetroffen. De sporen bestaan uit greppels, waterputten, kuilen, clusters paalkuilen en zones met eergetouwkrassen. Er zijn minstens vier bewoningsfasen in de sporen te herkennen. De eerste bewoning kan in de eerste helft van de Midden-IJzertijd worden gedateerd, maar het zwaartepunt van bewoning ligt in de tweede helft van deze periode. Vanaf ca. 300 v. Chr. ondervonden de bewoners steeds meer hinder van overstromingen van het krekensysteem van de Gantel. Grote delen van de veengebieden werden verspoeld en ook de standwal moet enkele keren zijn overstroomd. Toch hebben de bewoners zich nog minstens een eeuw kunnen handhaven in het gebied. Op de eerste Gantelafzettingen is een stuiflaag gevonden, waarin eergetouwkrassen zijn waargenomen. Deze laag is door middel van OSL gedateerd rond 180 v. Chr. Nieuwe overstromingen vanuit de Gantel zullen niet lang daarna de bewoners definitief uit het gebied hebben verdreven. Op vindplaats G/H is een verkavelingssysteem en een randzone van een nederzetting uit de Romeinse tijd aangesneden. De nederzetting is in de Vroeg-Romeinse tijd ontstaan en bestaat uit greppels en kuilen. De kern van bewoning ligt vermoedelijk direct ten noorden van het plangebied. In de 2e eeuw is de nederzetting opgenomen in een groter verkavelingssysteem. Dit systeem bevindt zich in de periferie van de nederzetting in het noorden en de Romeinse bewoningssporen van vindplaats B in het zuidoosten. Er zijn op de kavels nauwelijks sporen aangetroffen. De botanische resten suggereren dat het areaal voornamelijk is ingericht als grasland. Verschillende kuilen daterend uit het laatste kwart van de 2e eeuw bewijzen dat de kavel in het noordelijk deel bewoond is geweest. Uit het aardewerk valt op te maken dat het gebied vroeg in de 3e eeuw verlaten werd. De strandwal op vindplaats F is in de Late Middeleeuwen opnieuw bewoond geweest. De bewoningssporen bestaan uit een gracht, verschillende greppels en kuilen en een cluster paalkuilen. De sporen hebben toebehoord aan een begraven hofstad. De bewoners van een hofstad waren personen van adel, die er ook een adellijke leefwijze op nahielden. Funderingen van een hoofdgebouw zijn niet teruggevonden. Wel heeft er mogelijk direct langs de gracht een bijgebouw gestaan. Uit het vondstmateriaal komen enkele aanwijzingen voor adellijke bewoning. Een roodbakkend beeldje, enkele scherven van een hoogversierde kan en een fragment van paardenbeslag verraden een zekere mate van welstand op het terrein. Op basis van het aardewerk is te concluderen dat het terrein maar kortstondig bewoond is geweest. De adellijke bewoning dateert uit het laatste kwart van de 12e en/of het eerste kwart van de 13e eeuw