ARC-Rapporten 2005-74

Ontwerp & tekenburo De Krim heeft namens de heer De Visser aan Archaeological Research & Consultancy (ARC bv) opdracht verleend tot het uitvoeren van een archeologisch inventariserend veldonderzoek (IVO) door middel van een bureauonderzoek en boringen, op het perceel Bloemendaal 2 te Monnikendam. De aanleiding tot het IVO wordt gevormd door de voorgenomen sloop van de bestaande bebouwing en de nieuwbouw van een woonboerderij. De te onderzoeken locatie heeft een oppervlakte van circa 300 m2. De boringen zijn op 30 juni 2005 geplaatst en beschreven door drs. A.J. Wullink van ARC bv. De onderzoekslocatie is gelegen in het historische centrum van Monnickendam. De naam Bloemendaal wijst op ontginning door monniken. Dit zou in de 13e eeuw zijn gebeurd ten behoeve van de landbouw. Door de stadsuitbreiding van 1404 kwam de onderzoekslocatie binnen de omwalling van de stad te liggen. Op kaartmateriaal uit 1543 is te zien dat de onderzoekslocatie nog niet is bebouwd. Op kaarten uit de 17e en 18e is de onderzoekslocatie deels bebouwd en deels in gebruik als bouwland. Uit een aantal kaarten, gemaakt tussen 1632 en 1832, blijkt verder dat er verschillende panden op de onderzoekslocatie hebben gestaan. Het huidige woonhuis dateert uit 1997. De bodemopbouw bestaat uit een zandige toplaag, met daaronder sterk humeuze klei en sterk kleiig veen. De aanwezigheid van puin, houts- en steenkool, glas en plastic toont aan dat de bodem tot circa 1,8 m –mv verstoord is. In twee boringen is zeer compact veen aangetroffen. Dit is mogelijk verslagen of opgebracht. In twee monsters zijn tegel-, aardewerk- en metaalfragmenten, glas, schelpresten en pijpenkop en -steelfragmenten aangetroffen. Ale dit materiaal dateert uit de Nieuwe of Moderne Tijd. Mogelijk zijn er nog oude funderingen aanwezig (boring 6). Uit het bestudeerde kaartmateriaal blijkt dat de onderzoekslocatie aan het eind van de 16e eeuw of het begin van de 17e eeuw moet zijn bebouwd. De aangetroffen vondsten wijzen ook in die richting. De aanwezigheid van veel jonger puin en plastic, tot 180 cm –mv, toont aan dat de bodem (sub)recent verstoord moet zijn. Hierdoor is de kans op intacte archeologische sporen uit de beginfase van de bewoning erg klein. Geadviseerd wordt dan ook om geen vervolgonderzoek uit te voeren op de onderzoekslocatie. Mochten er tijdens bouw- en graafwerkzaamheden restanten van oude funderingen worden aangetroffen, dan dient dit onverwijld aan het bevoeg gezag, de gemeente Waterland, te worden gemeld