Archeologisch bureauonderzoek & Inventariserend Veldonderzoek, verkennende fase

In opdracht van RBOI Rotterdam-bv heeft IDDS Archeologie in januari 2012 een archeologisch bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek (IVO), verkennende fase, uitgevoerd aan de Nieuwstraat in Schagen, gemeente Schagen. De aanleiding voor dit onderzoek is de geplande herinrichting aan de noordzijde van het winkelcentrum Makado waarvoor conform het gemeentelijk beleid een archeologisch onderzoek nodig is. Het bureauonderzoek heeft op basis van archeologische en historische bronnen een verwachting opgesteld. Tijdens het onderzoek wordt niet verwacht het pakket dekzand aan te treffen omdat diverse meters onder het maaiveld ligt en tevens wordt een laag basisveen niet verwacht omdat het veen naar verwachting verspoeld is. Er geldt dus een lage verwachting voor het aantreffen van archeologische resten tot de Bronstijd. Het mogelijk om archeologische resten uit de Bronstijd in de top van het pakket oude zeeklei aan te treffen. Op de klei is een pakket Hollandveen gevormd. Hierin worden (nederzettings)resten verwacht indien de top veraard is, en dus bewoonbaar. Door veenontginning is het echter mogelijk dat deze laag is verstoord of verdwenen. Eventuele resten in de top van het veen dateren vanaf de IJzertijd tot in de Middeleeuwen. Hiervoor geldt een middelhoge verwachting, met name voor resten uit de Middeleeuwen. Resten uit de Late Middeleeuwen en Nieuwe Tijd worden verwacht op de kleilaag die is afgezet tijdens diverse overstromingen over het ingeklonken veenlandschap. De verwachting is middelhoog omdat het plangebied lange tijd slechts in gebruik is geweest als weiland en niet bebouwd was. Het westen van het plangebied was echter deel van achtererven, waarin mogelijk huisafval en resten van (huis)nijverheid aanwezig zijn en kent daarom een hoge verwachting. Het veldwerk heeft uitgewezen dat in het plangebied sprake is van mariene afzettingen, afkomstig van diverse overstromingen. Op basis van de zandigheid is het mogelijk om de afzettingen in te delen in meerdere fasen, waarbij het tussen de overstromingen droog was, waardoor er een bodem kon ontwikkelen. Op deze laag is het mogelijk om resten aan te treffen van menselijke bewoning en activiteiten. Er is geen pakket Hollandveen aangetroffen in het plangebied. Mogelijk is deze laag volledig verspoeld omdat er brokken veen zijn aangetroffen in de onderste bodem. In en op de zandige klei worden geen archeologische resten verwacht omdat deze lagen zijn afgezet tijdens overstromingen en dus onder omstandigheden die niet gunstig zijn voor bewoning. Eventuele resten die aangetroffen worden, zijn waarschijnlijk verspoeld. Op de klei is een humeuze bodem aanwezig, de jongste bodem. Hierin worden resten verwacht vanaf de Late Middeleeuwen, na de laatste overstromingsfase. Op basis van de bewoningsgeschiedenis van Schagen is deze waarschijnlijk in de Late Middeleeuwen A gevormd. Vanaf deze periode tot en met de aanleg van het straatzand en beton bij de bouw van het winkelcentrum in het midden van de 20ste eeuw kunnen resten worden verwacht in het plangebied. Het aantreffen van aardewerk uit de Nieuwe Tijd bevestigt menselijke aanwezigheid en activiteiten in/om het plangebied