Een Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek in de vorm van een verkennend booronderzoek

ADC ArcheoProjecten heeft in mei en juni 2015 een bureauonderzoek en Inventariserend veldonderzoek uitgevoerd op de locatie Tienhovenseweg naast nummer 3 in Everdingen (gemeente Vianen). Aanleiding is, in het kader van de Ruimte voor Ruimte-regeling, de voorgenomen sloop van de huidige opstallen (Tienhovenseweg 1) en de bouw van een compensatiewoning. Aangezien de bodem ter plaatse van de opstallen reeds geroerd is en de sloop naar verwachting niet of nauwelijks zal leiden tot additionele bodemverstoring is het onderzoek toegespitst op de locatie van de compensatiewoning. Op basis van het bureauonderzoek werden in de diepere ondergrond, vanaf circa 200 cm –mv, oever- op beddingafzettingen van de Tienhoven meandergordel verwacht. In de top van de oeverafzettingen kunnen archeologische resten uit het (Vroeg-)Neolithicum voorkomen. Hoewel nog nooit aangetoond met (archeologisch) onderzoek, zullen deze resten zich manifesteren als een archeologische laag. Vanaf ca. 4000 v. Chr. vond onder invloed van de zeespiegelstijging en de daaraan gekoppelde stijging van de grondwaterspiegel een sterke vernatting van het landschap plaats. Hierdoor ontstond een meters dik veenpakket (Formatie van Nieuwkoop, Hollandveen Laagpakket). Vanaf circa 100 n. Chr begon de Lek ten noorden van het plangebied te stromen en werd een pakket komklei afgezet. De kans op archeologische resten vanaf circa 4000 v. Chr. tot de Late Middeleeuwen wordt klein geacht. Vanaf de 12e tot 13e eeuw werd de omgeving van het plangebied systematisch en grootschalig ontgonnen door middel van cope-ontginningen. De Tienhovenseweg diende als ontginningsbasis. De laatmiddeleeuwse boerderijen lagen naast elkaar langs de doorgaande weg en vormde een bewoningslint. Op de locaties waar veel wateroverlast voorkwam, werden de erven opgehoogd en ontstonden zogenoemde ‘huisterpen’. Resten uit deze periode zullen bestaan uit opgebrachte lagen met daarin bouwmateriaal en fragmenten van allerlei gebruiksvoorwerpen. Teneinde bovengenoemde verwachting te toetsen en aan te vullen werd in het plangebied een verkennend booronderzoek uitgevoerd. Hieruit bleek dat in het plangebied de onderste aangeboorde laag, vanaf 460 cm –mv, uit de slappe oeverafzettingen van de Tienhovense meandergordel bestaat. In deze afzettingen zijn geen aanwijzingen (zoals een humeus of ontkalkt niveau) aanwezig die duiden op een bewoonbaar oppervlak. De oeverafzettingen bevatten meerdere ingeschakelde lagen komafzettingen. De afzettingen van de Tienhovense meandergordel gaan vanaf circa 300 cm –mv geleidelijk over in komafzettingen van de Lek en rietveen. De komafzettingen en veen representeren een nat milieu in het verleden en waren ongeschikt voor (tijdelijke) bewoning. Tevens duiden de ingeschakelde humeuze niveaus (i.e. vegetatiehorizonten) erop dat het plangebied periodiek onder water stond. In het plangebied zijn geen aan laatmiddeleeuwse of nieuwetijdse bewoning gerelateerde ophogingslagen aangetroffen. ADC ArcheoProjecten adviseert om het terrein vrij te geven voor de voorgenomen ontwikkeling. Het is echter niet volledig uit te sluiten dat binnen het onderzochte gebied toch nog archeologische resten voorkomen. Het verdient daarom aanbeveling om de uitvoerder van het grondwerk te wijzen op de plicht archeologische vondsten te melden bij de bevoegde overheid, zoals aangegeven in artikel 53 van de Monumentenwet. Wij wijzen u erop dat de bevoegde overheid op basis van dit rapport een selectiebesluit neemt. De mogelijkheid bestaat dat dit selectiebesluit afwijkt van het door ons opgestelde advies