BAAC rapport A-13.0244

De aanleiding voor het onderzoek werd gevormd door de verbreding van de weg N61, waarbij delen van de ondergrond zullen worden verstoord. Het plangebied, genaamd N61 locatie 4, is gelegen ten westen van de plaats Hoek in de gemeente Terneuzen. Het onderzoeksgebied vormt slechts een klein deel van het plangebied en was in gebruik als weiland. Bij een booronderzoek in 2004 werd op deze locatie een puinpakket aangetroffen tussen 1,50 en 1,90 m –mv. Het pakket is gewaardeerd als vindplaats, mede omdat in de naaste omgeving al vaker muurwerk is gevonden werd aangegeven dat het kan gaan om de resten van een verdronken dorp. Om deze vindplaats te begrenzen en beter te kunnen waarderen zijn in 2005 proefsleuven aangelegd. Hierbij werd in één van de sleuven een restant van de fundering van een gebouw aangetroffen, dat door de aangrenzende leeflaag in de late 13e tot 15e eeuw gedateerd kon worden. Ook ten zuiden en ten oosten van deze proefsleuf werden antropogene sporen aangetroffen waaronder greppels, paalsporen en misschien ook een tonput. De resten werden afgedekt door een puinpakket met een dikte van bijna 0,5 m. Tussen de 13e en 15e eeuw zijn door verschillende stormvloeden tal van dorpen in de omgeving overstroomd en verdronken; met name tijdens de stormvloed van 1375-1376 en de Sint-Elizabethsvloed van 1404, 1421 en 1424. Op basis van historisch kaartmateriaal zouden verschillende dorpskernen voor deze vindplaats in aanmerking komen. Een verklaring als restant van een verdronken dorp is zeer wel mogelijk hoewel het bestaan van een boerderij in het buitengebied niet uitgesloten kan worden. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog is het gebied langdurig geïnundeerd geweest waarbij een dik pakket klei in het onderzoeksgebied is afgezet, bovenop de archeologische resten. Tijdens het onderzoek werd een sleuf gegraven ten zuiden van werkput 3 van het ADC onderzoek uit 2005, waarin zich een deel van een gebouw bevond. Het gebouw bleek een breedte van 8,5 m te hebben. Aangezien een deel van de structuur zich buiten het onderzoeksgebied bevindt is de totale lengte van het gebouw onbekend gebleven. Aan de oostzijde van het gebouw bevindt zich een erker, de functie/betekenis hiervan is onbekend. Op twee locaties, zowel ten westen als ten oosten van het gebouw werden resten van bestrating aangetroffen die mogelijk verwijzen naar deuropeningen. Van het muurfunderingen van het gebouw zelf waren alleen de onderste één à twee lagen baksteen bewaard gebleven. Op hetzelfde niveau bevond zich in het midden van het gebouw een vierkante stookvloer met een aspot, met daarin etensresten. Een woonfunctie lijkt het meest waarschijnlijk, maar eventueel zou gedacht kunnen worden aan een schuur met een utilitaire functie. De opbouw kan bestaan hebben uit lage bakstenen muren met daarbinnen poeren voor de stijlen. Aangezien deze poeren niet zijn teruggevonden kan ook sprake zijn geweest van een houtskeletbouw met korbelen. Het geheel komt over als een schuur zonder verdieping met een woonfunctie. Een mogelijke verklaring voor het voorkomen van de grote hoeveelheid baksteenpuin kan wijzen op een houten skeletconstructie met vakwerkwanden die opgevuld zijn geweest met bakstenen. Uit boven-staande blijkt dat een duidelijk uitspraak over de functie en de opbouw niet mogelijk is. Het weinige vondstmateriaal dateert het gebouw in de late 13e tot eind 15e eeuw. Het afdekkende puinpakket is zonder twijfel veroorzaakt door een vernietigende overstroming. Deze vindplaats, in combinatie met andere nabijgelegen vindplaatsen van middeleeuws muurwerk, zou daarom inderdaad de resten van een verdronken dorp kunnen vertegenwoordigen. Alleen verder onderzoek in de omgeving, bijvoorbeeld een booronderzoek in combinatie met grondradar, zou dit kunnen bewijzen