2017-05/12

In het kader van geplande restauratiewerkzaamheden aan de Hervormde Kerk in Garrelsweer is een archeologisch bureauonderzoek uitgevoerd voor de Stadsweg 31 in Garrelsweer, gemeente Loppersum, provincie Groningen. De exacte werkzaamheden zijn nog onbekend, wel wordt verwacht dat er rondom de kerk zal worden gegraven om de funderingen te verstevigen. Het doel van dit onderzoek is om vast te stellen wat de kans is op de aanwezigheid van archeologische waarden en in hoeverre deze worden bedreigd. Bij het bureauonderzoek zijn bronnen geraadpleegd op het gebied van fysische geografie, archeologie en historische geografie. Het onderzoeksgebied bevindt zich op een verhoging in het landschap aan het huidige Damsterdiep (voorheen Delf). Mogelijk is deze verhoging ontstaan door de bedijking van de Delf in de vroege middeleeuwen. Garrelsweer is in ieder geval vanaf 1057 permanent bewoond, wanneer het markt- munt- en tolrechten van de Duitse koning krijgt. De oorsprong van de middeleeuwse kerk is niet precies te achterhalen, wel is deze al te zien op een kaart uit 1640-45. De torenspits van de kerk is rond 1800 neergehaald en de kerk is zelf in 1912 gesloopt om plaats te maken voor de huidige kerk. Bij graafwerkzaamheden rondom de huidige kerk kunnen archeologische resten van de middeleeuwse kerk worden aangetroffen. Ook sporen behorende bij het erf van de kerk en pastorie behoren tot de mogelijkheden. Hoewel de middeleeuwse kerk zelf in 1912 is gesloopt zouden de fundamenten nog intact kunnen zijn en losse vondsten als aardewerk zijn zeker te verwachten. Er zal echter een grote hoeveelheid puin aanwezig zijn als gevolg van de sloop. Omdat er een hoge kans is op archeologie vanaf de vroege middeleeuwen en er als gevolg van de restauratiewerkzaamheden naar alle waarschijnlijkheid een sleuf rondom de kerk wordt gegraven, adviseren wij deze graafwerkzaamheden onder archeologische begeleiding uit te laten voeren. Een archeologische begeleiding dient conform SIKB BRL 4000, protocol 4004 variant archeologische begeleiding te worden uitgevoerd door een daartoe gecertificeerd bureau volgens een vooraf door de gemeente goedgekeurd Programma van Eisen (PvE). Tenslotte wijzen wij erop dat voor al het graafwerk geldt dat als archeologische grondsporen worden aangetroffen en/of vondsten worden gedaan, dat daarvan direct melding dient te worden gemaakt conform de Erfgoedwet 2015, artikel 5.10 & 5.11. Wij adviseren dit te doen bij de gemeente Loppersum