BAAC-rapport A-14.0105

In opdracht van Gemeente ‘s-Hertogenbosch heeft BAAC bv (onderzoeks- en adviesbureau voor Bouwhistorie, Archeologie, Architectuur- en Cultuurhistorie) te ‘s-Hertogenbosch een Definitief Onderzoek uitgevoerd in plangebied Kasteeldreef 14 te Empel gemeente ‘s-Hertogenbosch. Aanleiding tot het onderzoek was de realisatie van twee geschakelde woningen binnen het onderzoeksgebied. Voorafgaand aan het onderzoek is een bureau- en booronderzoek uitgevoerd waaruit geconcludeerd is dat ter plaatse van het plangebied sprake is van een terp of opgehoogde woongrond, aangelegd op een door oeverafzettingen afgedekte dekzandwelving. De opgebrachte woongrond dateert vermoedelijk uit de (late) middeleeuwen en/of nieuwe tijd. Het plangebied ligt binnen de bebouwde kom van Empel, gemeente ’s- Hertogenbosch. Op het perceel was tot voor kort een woonhuis aanwezig, daterende uit de jaren vijftig van de vorige eeuw, met daarachter een stal, mogelijk daterend rond 1900. Ook de stal was ten tijde van het onderzoek reeds gesloopt, echter met uitzondering van de fundering en de vloer. Tegen de stal bevond zich een nog aanwezig souterrainkeldertje, waarschijnlijk behorend bij een oudere voorganger van de gesloopte boerderij. De top van het dekzand is slechts zeer beperkt onderzocht. De hierin aangetroffen sporen dateren uit de volle middeleeuwen. Wel is er in de begraven bouwvoor in de top van het dekzand aardewerk uit de ijzertijd aangetroffen. De verwachtte en inderdaad aangetroffen terp bleek te zijn opgeworpen vanaf de late middeleeuwen of het begin van de nieuwe tijd. De terp is in ten minste drie fasen opgehoogd/vergroot, in de 15e/16e eeuw, de 18e eeuw en de 19e eeuw. Hierbij is de terp langzaam uitgebreid in westelijke richting. In associatie met deze terp zijn resten van bebouwing uit de 18e en/of 19e eeuw aangetroffen. Er zijn muurrestanten van twee verschillenden boerderijen aangetroffen. De oudste dateert vermoedelijk uit de 18e eeuw, de jongste uit de periode 1850-1868. De kelder in de zuidoosthoek van het woongedeelte van de boerderij, behoorde tot de boerderij die gebouwd is in de periode 1850-1868 en die is afgebroken in de jaren ’50 van de 20e eeuw. In de begraven bouwvoor zijn enkele scherven (midden-) ijzertijdaardewerk aangetroffen. Of er binnen het plangebied ook in deze periode bewoning heeft plaatsgevonden kon niet aangetoond worden. Uit de Romeinse tijd en de vroege middeleeuwen zijn geen archeologische resten aangetroffen, pas vanaf de 11e eeuw lijkt het plangebied onafgebroken in gebruik te zijn geweest. In de top van het dekzand, onder de oude begraven bouwvoor, zijn een aantal (paal)kuilen aangetroffen. De sporen op dit niveau konden echter niet structureel worden onderzocht omdat deze beneden de maximale verstoringsdiepte lag. Het onderzochte oppervlak op dit sporenniveau bedraagt slechts enkele vierkante meters. Het aardewerk uit de begraven bouwvoor in de top van het dekzand dateert globaal uit de periode 1000-1500 maar de 11e tot en met de 13e eeuw lijkt oververtegenwoordigd. Afgezien van de top van de terp die bij de recente sloopwerkzaamheden vrij oppervlakkig verstoord is geraakt zijn er geen grootschalige verstoringen aangetroffen