Eindrapportage archeologisch vooronderzoek (3450.001) Overslagweg (ong.) te Waddinxveen

Gespecificeerde archeologische verwachting Op basis van de resultaten van het bureauonderzoek heeft het plangebied alleen een hoge tot middelhoge verwachting op het aantreffen van archeologische resten uit de perioden Laat-Mesolithicum en respectievelijk het begin van het Neolithicum. Deze verwachting is gebaseerd op de ligging van het plangebied binnen de stroomgordel van Gouderak of Zuidplas die beide actief waren tijdens het Laat-Mesolithicum. De top van de afzettingen gesedimenteerd tijdens de actieve fase van deze stroomgordels werden rond 6 m -mv verwacht binnen het plangebied. Mogelijk al aan het einde van het Mesolithicum kwam het plangebied onder invloed van de zee te liggen. Er was sprake van een waddenachtig landschap dat door oost-west georiënteerde getijdegeulen/kreekruggen doorsneden werd. Juist de laatste waren terreindelen waar bewoning mogelijk was. Verder bood het waddenlandschap de mogelijkheden voor visserij en jacht. Het plangebied lijkt een ligging te hebben gehad op de overgang van een kreekrug naar een wadvlakte. Waarschijnlijk is de periode van zee-invloed vrij beperkt geweest, waarbij sedimentatie van getijdeafzettingen vrij beperkt was en juist veengroei de overhand kreeg in de loop van het Vroeg-/Midden-Neolithicum. Vanaf die tijd had het plangebied geen gunstige ligging meer als bewoningslocatie. Het dikke pakket Hollandveen is vooral in de 16e tot 18e eeuw op grote schaal gewonnen als brandstof. Het plangebied kwam in een uitgestrekt plassengebied te liggen dat pas in de eerste helft van de 19e eeuw is ingepolderd. De droogmakerij waarin het plangebied zich bevindt betreft de Zuidplas Polder. Na de inpoldering is het plangebied alleen in agrarisch gebruik geweest. Resultaten inventariserend veldonderzoek Uit de resultaten van het inventariserend veldonderzoek (IVO, verkennende fase direct gecombineerd met de karterende fase) blijkt dat de aangetroffen bodemopbouw over het algemeen goede overeenkomsten laat zien die aansluiten met de paleogeografische ontwikkeling van het plangebied vanaf het Laat-Mesolithicum, zoals beschreven in het bureauonderzoek. De top van de afzettingen gesedimenteerd tijdens de actieve fase van de stroomgordel van Gouderak of Zuidplas is wel op een geringe diepte aangetroffen, net binnen 5 m -mv. Het gaat om kom-/oeverwalachtige afzettingen. In deze top is geen laklaag/vegetatiehorizont zichtbaar (geen begraven paleobodem). Boven de rivierafzettingen komt een vrij dik pakket Hollandveen voor, tussen circa 340 en 480 cm -mv (tussen circa 9 en 10,4 m -NAP). Gezien de dikte heeft veengroei over een vrij lange periode continu kunnen plaatsvinden. Het plangebied kreeg waarschijnlijk pas in het Midden-/Laat-Neolithicum een ligging in een zeer nat deel van een door zee doorbraken gevormd waddengebied, buiten de zones van de kreeksystemen. De boven het veenpakket en non-erosief gelegen getijdeafzettingen betreffen slappe, fysisch ongerijpte sedimenten. Het onderste deel is tevens venig. Het plangebied zal ook in de prehistorie zeer waarschijnlijk ongeschikt zijn gebleven voor bewoning. Het pakket Hollandveen dat zich na de sluiting van de kust heeft kunnen vormen (waarschijnlijk aan het einde van het Neolithicum), is geheel afgegraven. In de top van De Laag van Wormer zal zich een zeer jong gevormd bodemprofiel hebben gevormd, in de vorm van en kalkrijke tochteerdgrond. Recente bodemverstorende ingrepen hebben echter in ieder geval plaatsgevonden tot voorbij de oorspronkelijke bouwvoor in de top van de getijdeafzettingen, toen het plangebied nog in agrarisch gebruik was. In géén van de boringen zijn archeologische resten aangetroffen, ook niet in de vorm van concentraties houtskool, welke een aanwijzing kunnen zijn voor de aanwezigheid van een oud bewoningsniveau. Het bovenste recent geroerde/verstoorde deel van de bodemopbouw is buiten beschouwing gelaten. Het hierin aangetroffen antropogene materiaal betreft een bijmenging van resten/brokken bouwpuin, welke geen archeologische relevantie hebben. Conclusie Op basis van de aangetroffen bodemopbouw wordt al geconcludeerd dat de hoge/middelhoge archeologische verwachting voor de perioden Laat-Mesolithicum en het begin van het Neolithicum al bijgesteld dient te worden naar een lage verwachting. Voor alle perioden vanaf het Neolithicum geldt een lage verwachting of behoud zijn lage verwachting. Tevens zijn in géén van de boringen zijn archeologische resten aangetroffen. Voor het plangebied kan dan ook worden gesteld dat er geen verwachting meer geldt op de aanwezigheid van archeologische waarden. Advies Op grond van de resultaten van het archeologisch vooronderzoek adviseert Econsultancy om, ten aanzien van de geplande bodemingrepen, in het kader van de Archeologische Monumentenzorg (AMZ) geen vervolgonderzoek te laten plaatsvinden. Op basis van de aangetroffen bodemopbouw zijn er geen aanwijzingen dat het plangebied in het verleden een voldoende geschikte locatie is geweest waar menselijke activiteiten konden worden ontplooid. Tevens zijn er in het opgeboorde materiaal geen relevante archeologische relevante indicatoren en/of lagen aangetroffen. Wel dient te allen tijde bij het afgeven van een omgevingsvergunning de wettelijke meldingsplicht (artikel 5.10 Erfgoedwet juli 2016) kenbaar te worden gemaakt om het documenteren van toevalsvondsten te garanderen: Degene die anders dan bij het doen van opgravingen een zaak vindt waarvan hij weet dan wel redelijkerwijs moet vermoeden dat het een monument is (in roerende of onroerende zin), meldt die zaak zo spoedig mogelijk bij Onze minister. Deze aangifte dient te gebeuren bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amersfoort. Het verdient aanbeveling ook de verantwoordelijk ambtenaar van de gemeente Waddinxveen hiervan per direct in kennis te stellen