Monnaies en bronze provenant d’un nouveau sanctuaire à Olympie

En octobre 2006, à 150 m du stade antique d’Olympie, a été mis au jour un mur en calcaire daté de l’époque romaine. La fouille d’urgence menée par la VIIe éphorie des Antiquités préhistoriques et classiques en 2007 et 2008 a dégagé un édifice antique rectangulaire à deux pièces, en poros coquillier, probablement du ve s. av. J.‑C. et, à l’Est, des bains romains. Au cours de la fouille, furent découverts des cerbères bicéphales avec des galettes (popana) dans la gueule. L’un d’eux porte l’inscription dédicatoire ΜΑΤΡΙ ΚΟΡ[ΑΙ ΒΑ]ΣΙΛΕΙ (« à Déméter, à Coré et au roi [c.‑à‑d. Pluton] »), ce qui nous autorise à identifier le sanctuaire comme celui de Déméter Chamyné dont parle Pausanias (VI 21, 1‑3). Cette fouille a aussi livré 33 monnaies de bronze et une monnaie fourrée, dont les mieux conservées datent principalement du iiie s. et du ive s. apr. J.‑C. Dans le lot, on reconnaît parmi les monnaies locales six exemplaires d’Élis, dont les plus anciennes remontent au ive s. av. J.‑C. et les plus récentes datent de l’époque d’Hadrien. La présence de quatre monnaies de Sicyone et de deux monnaies de la région d’Héraia atteste des liens de l’Élide avec le reste du Péloponnèse.In October of 2006, at a distance of 150 meters from the ancient stadium of Olympia, a wall of limestone was revealed dated to the Roman era. The ensuing excavation by the 7th Ephorate of Prehistoric and Classical Antiquities in 2007 and 2008 seasons, brought to light an ancient rectangular two‑room building of shelly limestone, possibly dated to the 5th c. BC, as well as a Roman bath to the East of it. The most eminent finds of the excavation were two‑headed watchdogs (Kerberoi) with sweets in their mouth (popana in ancient Greek). A dedicatory inscription carved on the chest of the one sizable Kerberos ΜΑΤΡΙ ΚΟΡ[ΑΙ ΒΑ]ΣΙΛΕΙ (to Demeter, to Kore, to the King, i.e. Pluto) essentially identified the above-mentioned site with the sanctuary of Demeter Chamyne, mentioned by Pausanias (VI 21, 1‑3). Among the excavations finds are thirty‑three bronze and one silver‑plated coins dating up to the 4th c. AD. Six issues of Elis have been identified, the oldest dated to the 4th c. BC, while two coins dated to the reign of Hadrian. The close relations of the area with the rest of the Peloponnese are attested by the presence of four coins of Sicyon and two of Heraia.Τον Οκτώβριο του 2006, σε απόσταση 150 µ. από το αρχαίο Στάδιο της Ολυµπίας, ήρθε στο φως τοίχος από ασβεστόλιθο ο οποίος χρονολογήθηκε στην Ρωµαϊκή εποχή. Η σωστική ανασκαφή που ακολούθησε από τη Ζ΄ ΕΠΚΑ τα έτη 2007 και το 2008 έφερε στο φως αρχαίο ορθογώνιο δίχωρο κτήριο πιθανόν του 5ου αι. π.Χ. από κογχυλιάτη πωρόλιθο και ανατολικά αυτού ρωµαϊκό λουτρό. Το κατεξοχήν εύρηµα της ανασκαφής ήταν οι δικέφαλοι κέρβεροι µε πόπανα στο στόµα. Εγχάρακτη αναθηµατική επιγραφή στο στήθος ενός ευµεγέθους κερβέρου ΜΑΤΡΙ ΚΟΡ[ΑΙ ΒΑ]ΣΙΛΕΙ (στη Δήµητρα, στην Κόρη, στον Βασιλέα, δηλαδή στον Πλούτωνα) ταύτισε ουσιαστικά το ανωτέρω ιερό µε το αναφερόµενο στον περιηγητή Παυσανία (VI 21, 1‑3) ιερό της Δήµητρας Χαµύνης. Από το χώρο της ανασκαφής προήλθαν επίσης τριάντα τρία χάλκινα νοµίσµατα και ένα επάργυρο. Τα καλύτερα διατηρηµένα από αυτά χρονολογούνται στη ρωµαϊκή εποχή και κυρίως στον 3ο αι. και 4ο αι. µ.Χ. Σηµαντική είναι η παρουσία των ηλειακών νοµισµάτων. Αναγνωρίσθηκαν έξι κοπές του τοπικού νοµισµατοκοπείου της Ήλιδας. Τα παλαιότερα χρονολογούνται στον 4ο αι. π.Χ. ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζουν δύο ηλειακά νοµίσµατα που χρονολογούνται στην εποχή του αυτοκράτορα Αδριανού. Τέλος, η στενή σχέση της περιοχής µε την υπόλοιπη Πελοπόννησο πιστοποιείται από την παρουσία τεσσάρων νοµισµάτων από την Σικυώνα και δύο από την περιοχή της Ηραίας