Benlik Gelişiminde Nöropsikolojik Temeller

Yüz tanıma, sosyal ilişki ve benlik gelişimi arasında bir bağlantı vardır. Ördeklerde yumurtadan çıkar çıkmaz ilk yirmi dört saat içinde, kritik periyod devresinde yavruların hareket eden nesneleri takip ettiği bilinmektedir. Bunun gibi bebeklerin de annenin yüz hareketlerini takip ederek sosyal ilişkiyi ve benlik gelişimini sağladıklarını öngörebiliriz. İnsanın yüz tanımayı dil işlevinde olduğu gibi önemli ve karmaşık bir dizge üzerinden gerçekleştirmesinin bir nedeni olmalıdır. İnsanların birbirilerini yüzlerinden tanımaları, dostu düşmanı yüz üzerinden ayırmaları, bütün dostluklarını yüz üzerinden kurmaları onun dış dünyada insan için ne kadar temel bir rol oynadığını ortaya koyar. Ortak benliğin iç dünyada kurduğu bütünlüğün benzeri dış dünyada yüz üzerinden kurulmaktadır. İnsanlar yüz üzerinden birbirlerine bağlıdır ve bütünlüklerini yüz üzerinden sağlarlar. Bir bebeğin yüzün yapısal düzenine ilişkin karmaşık bilgiyi hemen ilk aylarda dışarıdan elde etmesi zordur. Yüz tanıma becerisi doğumdan sonra edinilen bir beceri olmaktan çok doğumla birlikte hazır getirilen bir bilgi gibi durmaktadır. Bu bilgi ortak benliğin ürünü olarak bebekte var olmaktadır. Duygu tanıma becerisinin de yüz tanımayla birlikte geliştiği söylenebilir. Prosopagnozi gibi nörolojik bozukluklardan yola çıkarak benliğin beyindeki merkezine ilişkin araştırmalar ve yorumlar yapılmaktadır. Özellikle uyarılmış potansiyellerle yapılmış çalışmalar bu konuda önemli bir altyapı sağlayacak gibi durmaktadır. Bu yazıda yüz tanıma ile benlik gelişimi arasındaki ilişkiye nöropsikolojik açıdan değinmek amaçlanmıştır