BOORrapporten 670

In opdracht van Stadsontwikkeling van de gemeente Rotterdam heeft de afdeling Onderzoek en Rapportage van Archeologie Rotterdam (BOOR) op 18 maart 2019 een verkennend inventariserend veldonderzoek uitgevoerd in het plangebied Hooglandstraat (tussen 129 en 145) te Rotterdam. In totaal zijn aan de oostzijde van het plangebied zes handmatige boringen verricht, waarvan er vier tot de gewenste diepte konden worden doorgezet (boringen 5, 6, 9 en 10). Er is geboord vanaf het maaiveld tot maximaal 6,45 m - NAP (4,00 m - mv). Voorafgaand aan het veldonderzoek is voor het gebied een bureauonderzoek uitgevoerd. De onderzoeken zijn verricht, omdat het plangebied heringericht zal worden, waarbij grondroerende werkzaamheden worden uitgevoerd. Op het terrein zullen zes geschakelde woningen gerealiseerd worden. Indien archeologische waarden aanwezig zijn, kunnen deze bij de werkzaamheden worden aangetast of vernietigd. Uit het bureauonderzoek, waarbij onder meer is gekeken naar de historische situatie, de bodemopbouw ter plaatse en de bekende archeologische waarden in de omgeving van het plangebied, komt naar voren dat voor het gehele plangebied een lage archeologische verwachting geldt voor vindplaatsen uit het Mesolithicum, het Neolithicum en de Bronstijd. Voor vindplaatsen uit de IJzertijd, de Romeinse tijd en de Middeleeuwen (tot de 12e eeuw) geldt een redelijk hoge tot hoge archeologische verwachting. Eventueel aanwezige archeologische resten kunnen aangetroffen worden in de top van het veen (Formatie van Nieuwkoop, Hollandveen Laagpakket; voorheen Hollandveen). Tot slot geldt voor vindplaatsen uit de Middeleeuwen (vanaf circa 1200) en de Nieuwe tijd een zeer hoge archeologische verwachting. Deze verwachting is gebaseerd op de vermoedelijke aanwezigheid van de Oude Dijk, aangelegd omstreeks 1200, en eventueel daaraan gerelateerde bewoningssporen. Archeologische resten samenhangend met het historische dijktracé worden verwacht in de top van het overstromingsdek uit de 12e eeuw (Formatie van Naaldwijk, Laagpakket van Walcheren; voorheen Afzettingen van Duinkerke III) en op of in ophogings- en bewoningslagen op de overstromingsafzettingen. Uit het verkennend inventariserend veldonderzoek blijkt dat de ondergrond in het plangebied inderdaad bestaat uit veen van het Hollandveen Laagpakket. Het veen, aangeboord vanaf gemiddeld 3,88 m - NAP (1,84 m - mv), heeft een maximaal waargenomen dikte van 267 cm. De basis is echter in geen enkele boring bereikt, waardoor de totale dikte niet bekend is. Daarnaast is de top van het veen in geen enkele boring volledig intact aangetroffen. In boringen 5 en 6 is de top verstoord als gevolg van menselijke activiteiten in het plangebied. Zeer waarschijnlijk hangt dit samen met de bouw en de sloop van de panden met huisnummers 131 tot en met 143. In boringen 9 en 10 is de top van het veen aangetast door de erosieve werking van de overstromingen uit de 12e eeuw. Het kleidek dat hierbij is afgezet, is met zekerheid aangetroffen in boringen 9 en 10, en mogelijk ook in boring 5. De overstromingsafzettingen van het Laagpakket van Walcheren zijn aangeboord vanaf gemiddeld 3,59 m - NAP (1,50 m - mv). Het gemiddeld 29 cm dikke overstromingsdek is eveneens niet volledig intact waargenomen. In boringen 9 en 10 is de top van het pakket antropogeen geroerd. In boring 5 lijkt het gehele niveau, tot op het onderliggende veen verstoord, waardoor het niet geheel duidelijk is of in deze boring daadwerkelijk de overstromingsafzettingen uit de 12e eeuw zijn aangeboord. De bovenste bodemlaag in het plangebied wordt gevormd door een (sub)recent opgebracht pakket met een gemiddelde dikte van 162 cm. In boringen 7 en 8 is de basis van het opgebrachte pakket niet bereikt, omdat deze boringen niet diep genoeg konden worden doorgezet. In het plangebied zijn tijdens het verkennend inventariserend veldonderzoek geen aanwijzingen aangetroffen voor de aanwezigheid van archeologische vindplaatsen. Het verwachte dijklichaam van de Oude Dijk is niet waargenomen in de boringen. Eventueel aan het historische dijktracé gerelateerde bewoningssporen zijn evenmin aangeboord. Het vermoeden bestaat dat het dijklichaam ten zuiden van het plangebied gezocht moet worden, wellicht net ten zuiden van de huidige Hooglandstraat, maar dit is niet met zekerheid te zeggen. Daarnaast is gebleken dat er geen overige stratigrafische niveaus met archeologische potentie (meer) aanwezig zijn in het plangebied. Zowel de top van het veen als (de top van) het overstromingsdek uit de 12e eeuw zijn aangetast. Derhalve geldt voor beide niveaus een lage archeologische verwachting. Concluderend kan dan ook gesteld worden, dat de kans zeer klein is dat bij de geplande werkzaamheden in het plangebied archeologische waarden verstoord zullen worden