Ewolucja elementów tak zwanej tożsamości zagłębiowskiej w dobie restrukturyzacji gospodarczej regionu w końcu lat dziewięćdziesiątych : szkic socjologiczny

"Dziesięć lat po głębokich zmianach społecznych zapoczątkowanych w 1989 roku czas już na zadanie sobie pytania o kierunek ewolucji w Polsce tzw. tożsamości regionalnej. Przeżyliśmy owe dziesięć lat dość intensywnie, ale był to też okres swoistego „odgrywania się”, co ma szczególne znaczenie dla przedmiotu tego szkicu. Tak się bowiem złożyło, że Zagłębie Dąbrowskie w latach powojennych — ale szczególnie w latach siedemdziesiątych, a więc w tzw. epoce Gierka — odgrywało bardzo ważną rolę i w województwie katowickim, i w ogóle w kraju. Czy więc można się dziwić, że gdy demokratyzacja życia w Polsce, rozpoczęta właśnie przed dziesięcioma laty, dała mieszkańcom górnośląskiej części województwa katowickiego możliwość swobodnego formułowania swych rewindykacji regionalnych, przynajmniej część z nich wypowiadana była jak gdyby „przeciw Zagłębiu”? Z drugiej strony owa „zagłębiowska tożsamość” istnieje od dawna i jej ewolucja stosunkowo rzadziej interesuje dziś socjologów. Godzi się w tym miejscu przypomnieć pomnikową wręcz pracę Janusza Ziółkowskiego zatytułowaną Sosnowiec.Jednak zainteresowanie tożsamością śląską jest dziś naprawdę duże, o czym zresztą będzie mowa nieco dalej, a badań nad Zagłębiem jest jak gdyby mniej, nie dość tego, są one zwykle tylko elementem programów badawczych dotyczących społecznych problemów całego województwa. Warto się zastanowić nad przyczynami tego stanu rzeczy." (fragment tekstu